Sağlıkta 1,3 trilyon dolarlık birleşme ve satın alma potansiyeli

Uluslararası danışmanlık şirketi EY (Ernst & Young), sağlık ve yaşam bilimleri sektörünün 2024 yılındaki durumunu analiz ettiği ve 2025 yılına ilişkin öngörülerini paylaştığı yeni raporunu yayımladı. Rapora göre, 2024 yılında sektörün birleşme ve satın alma (M&A) işlem hacmi bir önceki yıla kıyasla yüzde 41 düşüşle 130 milyar dolara geriledi. Ancak sektördeki toplam işlem sayısının ise hemen hemen aynı kaldığı belirtildi.

Büyük şirketler gelirlerinin çoğunu satın almalardan sağlıyor

EY’nin raporunda dikkat çeken bulgulardan biri, büyük sağlık ve yaşam bilimleri şirketlerinin gelirlerinin önemli kısmının satın alma işlemlerinden geldiği yönünde. Bu şirketlerin gelirlerinin yüzde 65'inin birleşme ve satın alma faaliyetleri sonucu oluştuğu belirtilirken, sektör oyuncularının organik büyümenin yanında inorganik büyümeye ve değer yaratma stratejilerine ihtiyaç duyduğu vurgulanıyor.

Raporda ayrıca biyofarma alanındaki işlemlerin sayısında yüzde 17'lik bir artış olduğu ancak şirketlerin giderek daha erken aşama ve daha düşük fiyatlı hedeflere yönelmesi nedeniyle işlem başına düşen ortalama büyüklüğün azaldığı belirtiliyor.

Yapısal nedenler 2025’te 1,3 trilyon dolarlık birleşmeye zemin hazırlıyor

EY raporuna göre, 2025 yılında sağlık ve yaşam bilimleri sektöründe birleşme ve satın almaların hızlanmasını sağlayacak güçlü yapısal faktörler mevcut. Sektör genelinde 1,3 trilyon dolarlık büyüklükte işlem gerçekleştirebilecek kaynağın bulunduğu ve büyük anlaşmaların yapılması için yeterli fırsatların olduğu ifade ediliyor. Ancak sektördeki büyük oyuncuların hâkimiyeti ve hedef şirketlerin yüksek bedeller talep etmesi nedeniyle işlem süreçlerinin karmaşık hâle gelebileceğine dikkat çekiliyor.

Patent baskıları ve regülasyonlar birleşmeleri hızlandırabilir

Raporda, sektörün karşı karşıya olduğu ekonomik zorluklara da dikkat çekildi. Büyük ilaç şirketlerinin gelir elde etmekte yaşadığı güçlüklerin başında patent sürelerinin sona ermesi geliyor. Ayrıca, ABD’de Federal Ticaret Komisyonu (FTC) tarafından sürdürülen sınırlayıcı düzenlemeler ve Enflasyon Azaltma Yasası'nın (IRA) ilaç fiyatlandırma politikaları da sektörde belirsizliği artırıyor.

Ancak, ABD’de yeni yönetimin kurumlar vergisi oranlarında indirime gitmesi, FTC’nin müdahaleci yaklaşımını azaltması ve IRA’da ilaç fiyatlandırma kurallarını yeniden düzenlemesi gibi adımlar atması bekleniyor. Bu durumun birleşme ve satın alma faaliyetlerine olumlu etki etmesi öngörülüyor.

Yapay zeka yatırımları sektörde rekabeti şekillendiriyor

EY’nin raporunda, yaşam bilimleri sektörünün yapay zeka teknolojilerine gösterdiği yoğun ilgi de dikkat çekiyor. Son beş yıl içinde sektörde yapay zeka temelli 330’dan fazla işlem gerçekleştiği ve bu işlemlerin potansiyel toplam değerinin 55 milyar doları geçtiği ifade ediliyor. Ağustos 2024’te yapılan 712 milyon dolarlık satın alma işlemi, sektörün bu teknolojiye olan ilgisinin güncel örneği olarak gösteriliyor.

Yapay zekanın şirketlere ticari stratejilerden üretim süreçlerine kadar geniş bir yelpazede avantajlar sağladığı vurgulanırken, şirketlerin bu teknolojiyi adapte ederken doğru veri stratejisi oluşturma, uygulama süreçlerinde yaşanan zorluklar ve altyapı eksikliği gibi problemlerle karşılaştığı belirtiliyor.

2025 yılı için zorlu ama fırsat dolu bir süreç bekleniyor

EY raporu, sektörün 2025 yılı için büyük çaplı birleşmelerin gerçekleşmesine uygun olduğunu ancak sürecin çeşitli zorluklar içerdiğini ifade ediyor. Şirketlerin, yüksek bedelli ancak değerli şirketleri satın almak için yoğun bir rekabet yaşayacağı tahmin edilirken, küçük ve erken aşamadaki şirketlere olan ilginin daha da artacağı belirtiliyor.

Rapor ayrıca, şirketlerin değer yaratmak için daha etkili stratejilere ve organik olmayan büyüme hamlelerine ihtiyaç duyduğunu vurgularken, 2025 yılı boyunca sağlık ve yaşam bilimleri alanındaki birleşme ve satın almaların toplam değerinin 1,3 trilyon doları bulabileceğini ortaya koyuyor.