Los Angeles'ın lüks konut piyasası ne olacak?

Los Angeles’ta Pacific Palisades'in Upper Riviera bölgesinde, bir zamanlar yemyeşil olan bir dağın yamacında, müteahhit Ardie Tavangarian tarafından inşa edilen geniş, mimari açıdan çarpıcı bir malikane, adeta lüksün bir sembolüydü. 2021 yılında Luminar Technologies CEO’su Austin Russell'a 83 milyon dolara satılan ve yapımı yaklaşık beş yıl ve 50 milyon dolardan fazla süren ev, süper zenginlere yönelik olanaklarla doluydu. Evin ana süitinde 20 koltuklu bir tiyatro salonu, sıcaklık kontrollü yapılabilen bir şarap mahzeni ve yıldızları izlemek için açılır kapanır bir çatı bulunuyordu. Ev sahibinin kriz anında sığınabileceği balistik bir güvenli oda vardı.

12 binden fazla yapı yok oldu

San Onofre Drive üzerindeki mülk, Los Angeles'ın Batı Yakası ve Malibu'nun bazı bölgelerindeki lüks semtleri kasıp kavuran Palisades yangınında bugüne kadar tahrip olan en değerli mülkler arasında yer alıyor. Los Angeles bölgesinde aralarında Oracle'ın kurucularından Larry Ellison, alışveriş merkezi kralı Herb Simon, gayrimenkul geliştiricisi ve bir dönem Los Angeles belediye başkanlığı için aday olan Rick Caruso ve Los Angeles Dodgers'ın başkanı ve hakim hissedarı Mark Walter gibi milyarderlere ait evlerin de bulunduğu 12 binden fazla yapı yok oldu.

Tavangarian, Russell evinin kaybıyla ilgili olarak “San Onofre çok özeldi” dedi. Projenin yok olmasını hazmetmenin zor olduğunu söyledi. Dünyanın dört bir yanına yaptığı seyahatlerden elde ettiği antikalar ve sanat eserleri artık yok. Tavangarian, Palisades'teki 30 yıllık evinin de yandığını söyledi. Yangınlar devam ederken, yakın zamanda listeye aldığı ve yangın bölgesinin hemen doğusunda yer alan Villa Siena olarak bilinen 177 milyon dolarlık Bel-Air malikanesi olan bir başka projesi için de endişeleniyor. 

İki plaj, 1 milyar doların üzerinde kayıp

Tavangarian'ın San Onofre'deki malikanesinin yaklaşık 20 kilometre batısında, ülkenin en değerli evlerinden bazılarına ev sahipliği yapan ve birçoğu orman yangınlarında kaybolan okyanus kıyısındaki Carbon Plajı yer alıyor. Zillow'un emlak değerleri analizi ve Kaliforniya Ormancılık ve Yangından Korunma Departmanı Cal Fire'dan alınan bilgilere göre burada ve bir başka lüks topluluk olan komşu La Costa Plajı'nda yaklaşık 1 milyar dolar değerinde gayrimenkul yok oldu ya da hasar gördü.

Yanan en değerli evler arasında, milyarder medya patronu David Geffen'in 2017 yılında Walter'a 85 milyon dolara sattığı Carbon Beach'teki bir yerleşke de yer alıyor. Bir diğeri ise Ellison'ın 2003 yılında 11,5 milyon dolara satın aldığı ve Zillow'a göre şu anda tahmini değeri 21,5 milyon dolar olan, kumların üzerinde yaklaşık 4 bin 400 metrekarelik bir ev.

Gayrimenkul yatırımcısı Robert Rivani, Wall Street Journal'a verdiği demeçte aynı bölgede bir spesifik ev geliştirmek için yaklaşık 27 milyon dolar yatırım yaptığını söyledi, 2022'de 19,5 milyon dolara satın aldığı bu mülk yok oldu. Sigortası sadece 3 milyon dolarlık zararı karşıladı.

Carbon Beach'teki evleri yıkılan diğer ünlü ev sahipleri arasında Indiana Pacers basketbol takımının sahibi Simon ve eşi Bui Simon ile Metro-Goldwyn-Mayer'in eski CEO'su Harry E. Sloan da bulunuyor. Kayıtlara göre Sloan komşu evler için toplam 32.25 milyon dolar ödedi. Simon'ların 2002 yılında 11.75 milyon dolara satın aldıkları evin değeri, Zillow'un tahminine göre 32 milyon dolardan fazlaydı. Rivani geçen hafta Journal'a verdiği demeçte “Bu bir felaket. Bir insanın 24 saat içinde 20 milyon dolardan fazla para kaybetmesini nasıl açıklarsınız?” ifadelerini kullandı. 

Kiralama telaşı

Birçoğunun kaçabilecekleri ikinci evleri olsa da, evlerinden olan bölgenin en zenginlerinden bazıları hem kısa hem de uzun vadeli konut bulmak için çabalıyor. Coldwell Banker Realty'den lüks emlakçı Jade Mills, “Çok sayıda insan beni arayıp ‘Beni bir yere yerleştirin’ diyor. Bu insanlar için çok korkutucu bir durum” dedi. Mills, müşterilerine hızlı hareket etmelerini tavsiye ettiğini, sigorta şirketlerinin maliyetin ne kadarını karşılayacağını görmek için bekleyecek zamanları olmayabileceğini söyledi. 

Coldwell Banker CEO'su Kamini Lane, acentelerinin kiralamalar için açtıkları evlere aynı anda 50 ila 60 kişinin geldiğini, birçoğunun gözyaşları içinde ya da açıkça sıkıntı içinde olduğunu belirtti. Berkshire Hathaway HomeServices'ten Lauren Ravitz, geçen hafta bazı sabahlar, taşınma konusunda yardım isteyen müşterilerden gelen 100'den fazla mesajla uyandığını anlattı. Kendisi ve şehrin doğu yakasındaki başka bir emlakçı, bölgedeki yaklaşık 150 emlakçı arasında dolaşan ve kiracılar için potansiyel seçenekleri içeren bir elektronik tablo hazırladı. Bu seçeneklerin sınırlı da olsa Santa Barbara'dan San Diego'ya kadar uzandığını ve aylık fiyatlarının yaklaşık 3 bin ila 250 bin dolar arasında değiştiğini söyledi.

Emlak durumu

Neal Flesner ve Carmen Tebbe'nin Pacific Palisades'teki tüm sokağı yangınlar yüzünden yok oldu. Flesner, 1926 tarihli evlerinin mahallenin en eskilerinden biri olduğunu ve eskiden bir kilisenin papaz evi olarak hizmet verdiğini söyledi. Kayıtlar 2020 yılında ev için 3,64 milyon dolar ödediklerini gösteriyor. Zillow en son evin değerini 4,4 milyon dolar olarak tahmin etmişti. Flesner, zaman alacağını bilse de yeniden inşa etmeye kararlı olduğunu söyledi. Mülkünün yaşı göz önüne alındığında, tehlikeli maddeleri ortadan kaldırmak için bazı iyileştirme çalışmalarının gerekebileceğinden şüpheleniyor. Ayrıca bölgede su ve elektrik gibi hizmetlerin yeniden tesis edilmesinin de biraz zaman alacağını tahmin ediyor.

Ravitz, müşterilerinin şimdiden mimar ve müteahhit tavsiyeleri için kendisini aradığını ve bazılarının kat planları hazırladığını belirtti. Bazıları bunu kişisel tercihlerinden dolayı yaparken, bazıları da finansal nedenlerden dolayı yeniden inşa etmek zorunda. Örneğin New York'tan çocuklarıyla birlikte taşınan ve Palisades'te bir ev satın alan müşteriler, sigorta şirketlerinden 4,7 milyon dolarlık bir yeniden inşa ödemesi alacaklar. Toprak arsalarını satsalar asla bu kadar para alamazlardı. Ravitz, “Paralarını alabilmek için evi yeniden inşa etmek zorundalar” dedi.
Bazıları krizin sunabileceği fırsatları değerlendirmeye başladı. Ravitz'in Palisades'teki evi yıkılan bir başka müşterisi, aynı durumda olan yandaki arsanın sahibine nasıl saygılı bir şekilde yaklaşabileceğini sordu. O ve ailesi zaten evlerini yeniden yapmayı düşünüyorlardı ve mülklerini genişletme fırsatı istiyorlardı.

Emlak piyasasının geleceği ne olacak?

Kiralama envanteri azaldıkça, acenteler daha fazla insanın Los Angeles'ta ev satın almak isteyeceğini ve lüks emlak piyasasını canlandıracağını tahmin ediyor. Beverly Hills Estates'ten Lea Porter, “Acil bir konut ihtiyacı var” dedi. Porter, talebi karşılamak için Brentwood'da şubat ayında satışa çıkması planlanan 9,5 milyon dolarlık bir evi listelemek için acele ediyor. Porter, müşterisinin yangından önce belirledikleri fiyatı değiştirmediğini ancak bir alıcı bulmakta zorlanmayacaklarını tahmin ettiğini söyledi.