İsrail ateşkes onayladı: Gazze’de kaç rehine kaldı?

İsrail güvenlik kabinesi, Hamas'ın elindeki onlarca rehinenin İsrail hapishanelerindeki Filistinlilerle takas edilmesini ve 15 aydır devam eden savaşın altı hafta süreyle durdurulmasını öngören ateşkes anlaşmasını onayladı. İsrail, Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Meksika, Tayland ve diğer ülkelerin vatandaşları 7 Ekim 2023'te İsrail'e yapılan baskınlarda kaçırılan yaklaşık 250 kişi arasındaydı. Şimdi bu rehinelerin neredeyse 15 aydır devam eden savaşı ardından pazar günü serbest bırakılmaya başlamaları bekleniyor. 

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'e düzenlediği saldırıdan bu yana Gazze'de tutulan rehinelerin serbest bırakılmasına pazar günü başlanacağı belirtildi. Agence France-Presse'in haberine göre ofisten yapılan açıklamada, “Kabine ve hükümetin onayına ve anlaşmanın uygulanmasına bağlı olarak, rehinelerin serbest bırakılması planlanan çerçeveye göre ilerleyebilir ve rehinelerin pazar günü gibi erken bir tarihte serbest bırakılması bekleniyor” denildi.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'e düzenlediği ve yaklaşık bin 200 kişinin ölümüne yol açan saldırılarda, aralarında İsrail, ABD, İngiltere, Meksika, Tayland ve diğer ülkelerin vatandaşlarının da bulunduğu yaklaşık 250 kişi rehine olarak Gazze'ye görütüldü. İsrailli yetkililer, esirler arasında saldırıda öldürülen 37 kişinin cesetlerinin de bulunduğunu söyledi. Yetkililer, ölü ve diri yaklaşık 100 rehinenin halen bölgede tutulduğunu belirtiyor.

İsrail ve Hamas arasında çarşamba günü açıklanan ateşkes anlaşması altı hafta sürecek bir ilk aşama ile başlayacak ve 33 rehine ile yüzlerce Filistinli mahkûmun serbest bırakılmasını içerecek. The New York Times tarafından elde edilen belgeye göre anlaşma Hamas'ın birinci gün üç, yedinci gün dört ve sonraki beş hafta içinde 26 kadın rehineyi daha serbest bırakmasını öngörüyor. 

Şimdiye kadar kaç rehine serbest bırakıldı?

Savaşın başlarında Hamas dört rehineyi serbest bıraktı: O zamanlar 59 yaşında olan Judith Raanan ve 17 yaşındaki kızı Natalie Raanan adlı iki İsrail-Amerikalı kadın ile 79 yaşındaki Nurit Cooper ve 85 yaşındaki Yocheved Lifshitz adlı iki İsrailli kadın insani gerekçelerle serbest bırakıldı. 100'den fazla rehine Kasım 2023'te İsrail ve Hamas arasında yapılan kademeli ateşkes sırasında serbest bırakıldı. Buna karşılık İsrail'de tutulan yaklaşık 240 Filistinli serbest bırakıldı.

Kaç rehine kurtarıldı?

İsrail askeri operasyonlarında sekiz rehine kurtarıldı. Bunlardan biri savaşın ilk ayında, 19 yaşındaki Er Ori Megidish adlı askerin kurtarılmasıydı. Şubat 2024'te Gazze'nin güneyindeki Refah kentinde düzenlenen bir askeri operasyonla iki rehine kurtarıldı: O zamanlar 60 yaşında olan Fernando Simon Marman ve 70 yaşında olan Louis Har.

Haziran ayında İsrail ordusu 7 Ekim 2023 tarihinde Nova müzik festivalinden kaçırılan dört kişiyi kurtardı: 26 yaşındaki noa Argamani, 22 yaşındaki Almog Meir Jan, 27 yaşındaki Andrey Kozlov, 41 yaşındaki Shlomi Ziv. Argamani'nin hikayesi, çaresizlik içinde bağırırken bir motosikletin arkasında Gazze'ye götürüldüğünü gösteren viral görüntülerin ardından büyük ilgi gördü. İsrailli yetkililere göre operasyon sırasında yaklaşık 100 Filistinli öldürüldü ancak Gazze'deki yetkililer ölü sayısını 64'ü çocuk olmak üzere 270'ten fazla olarak açıkladı. Ağustos ayında İsrail ordusu, İsrail'in Bedevi Arap azınlığının bir üyesi olan 52 yaşındaki Farhan al-Qadi'yi en az 20 Gazzelinin öldüğü bir operasyonla kurtardı.

Kaç rehine öldü?

İsrailli yetkililere göre 250 rehineden yaklaşık üç düzinesinin savaşın başlarında öldüğü tahmin ediliyordu. Bazılarının cesetleri o zamandan beri Gazze'de bulunup ülkelerine geri gönderilirken, başlangıçta hayatta olduğuna inanılan diğer esirlerin daha sonra öldüğü açıklandı. Keşifler, Hamas'ı hedef alan yoğun İsrail askeri operasyonlarının esirleri de ne ölçüde tehlikeye attığı konusunda soru işaretleri yarattı.

İsrail ordusu birçok rehineyi yanlışlıkla öldürdü. Aralık 2023'te ordu, askerlerinin Gazze'de kendilerini esir alanlardan kaçan üç rehineyi yanlışlıkla vurarak öldürdüğünü açıkladı: Kibbutz Kfar Aza'dan kaçırılan 28 yaşındaki Yotam Haim ve 26 yaşındaki Alon Shamriz; ve Kibbutz Nir Am'dan işteyken kaçırılan 24 yaşındaki Samer Talalka.

Geçen temmuz ayında İsrail ordusu, yaşları 20 ile 56 arasında değişen ikisi asker, üçü sivil beş rehinenin cesedine ulaştı. Cesetler Gazze'nin güneyindeki bir tünel kuyusunda bulundu. İsrailli yetkililer esirlerin Ekim 2023 saldırısı sırasında öldürüldüğünü ve cesetlerinin pazarlık kozu olarak alındığını söyledi. Bir sonraki ay İsrail güçleri Gazze'deki bir tünelde altı rehinenin cesedini bulduklarını açıkladı.

Eylül ayında İsrail ordusu yaşları 23 ile 40 arasında değişen ve esir tutuldukları sırada öldürüldüklerini söylediği altı rehinenin daha cesedine ulaştı. Bunlar arasında, ailesi ağustos ayında Demokratik Ulusal Kongre'de konuşma yapan İsrailli-Amerikalı Hersh Goldberg-Polin de vardı. Mart ayında, İsrail ordusunda görev yapan 19 yaşındaki İsrail doğumlu Amerikalı Itay Chen'in ailesi, Chen'in 7 Ekim 2023 tarihinde öldürüldüğünü öğrendiklerini söyledi.

Aralık ayında, İsrail ordusunda görev yapan İsrailli-Amerikalı 21 yaşındaki Omer Neutra'nın ailesi, onun da ekim ayında öldürüldüğünü öğrendiklerini söyledi. Ailesi temmuz ayında Cumhuriyetçi Ulusal Kongre'de konuşma yapmıştı. Bu ay İsrail ordusu Yusuf ve Hamza Ziyadne'nin öldüğünü açıkladı. 53 yaşındaki Yusuf Ziyadne, aralarında 23 yaşındaki oğlu Hamza ile Bilal ve Ayşe adlı iki gencin de bulunduğu üç çocuğuyla birlikte bir kibbutzda rehin alınmış ve Kasım 2023'teki ateşkes sırasında serbest bırakılmıştı. Aile İsrail'in Bedevi Arap azınlığının bir parçası.