Japonya faizi 17 yılın zirvesine çıkartmayı planlıyor

Japonya Merkez Bankası'nın (BoJ), ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın göreve başlaması sonrası piyasalarda herhangi bir şok yaşanmaması durumunda, bu hafta faiz oranlarını artırması bekleniyor. Faiz artışı gerçekleşirse, kısa vadeli borçlanma maliyetleri 2008 küresel mali krizinden bu yana görülmemiş seviyelere yükselecek.

Faiz oranları yükseliyor

BoJ’un mevcut yüzde 0,25 seviyesindeki faiz oranlarını, analistlerin Japonya ekonomisi için dengeleyici bir seviye olarak gördüğü yüzde 1’e yaklaştırmayı planladığı belirtiliyor. Reuters’a konuşan kaynaklara göre, bu hafta Cuma günü sona erecek iki günlük toplantıda, Trump’ın politikalarının finansal piyasalarda beklenmeyen dalgalanmalara yol açmaması halinde, faiz oranlarının yüzde 0,5’e yükseltilmesi olası görünüyor.

Üç aylık ekonomik görünüm raporunda ise, merkez bankasının Japonya’daki genişleyen ücret artışlarının, yüzde 2’lik enflasyon hedefine sürdürülebilir bir şekilde ulaşma yolunda olduğunu yansıtan daha yüksek fiyat tahminleri açıklaması bekleniyor.

Piyasalara net sinyaller verildi

Japonya Merkez Bankası, yatırımcıları ani bir sürprizle karşı karşıya bırakmamak için faiz artırımına dair sinyalleri önceden verdi. BoJ Başkanı Kazuo Ueda ve yardımcısı, geçtiğimiz hafta yaptıkları açıklamalarda, faiz artırımının gündemde olduğunu açıkça belirtti. Bu gelişmeler, piyasaların yüzde 80 oranında bir faiz artışı beklentisiyle yenin değer kazanmasına yol açtı.

Geçen ay yapılan toplantıda faiz artışı kararı alınmasa da, şahin tutumuyla bilinen yönetim kurulu üyesi Naoki Tamura’nın faiz artırımını önerdiği kaydedilmişti. Toplantı tutanakları, birçok kurul üyesinin faiz artışı için gerekli koşulların oluştuğu görüşünü paylaştığını ortaya koyuyor.

Enflasyon baskısı ve ekonomik belirsizlikler

Japonya’da enflasyon yaklaşık üç yıldır yüzde 2 seviyesinin üzerinde seyrediyor. Zayıf yen ise ithalat maliyetlerini yüksek tutarak fiyat baskılarını artırıyor. Bu nedenle, BoJ’un faiz oranlarını artırma kararlılığını sürdürmesi bekleniyor. Ancak küresel ve iç siyasi belirsizlikler, temkinli bir yaklaşımı zorunlu kılıyor.

Uluslararası Para Fonu (IMF), 2025 yılı için küresel büyüme tahminlerini yükseltse de, Trump’ın ekonomik politikalarının Japonya’nın ihracata dayalı ekonomisinde istikrarsızlık yaratma riski taşıdığı ifade ediliyor. İç siyasette ise, Başbakan Shigeru Ishiba’nın liderliğindeki koalisyon hükümetinin bütçeyi onaylatmakta ve yaklaşan seçimleri kazanmakta zorlanabileceği belirtiliyor.

Geçmişteki hatalar ışığında temkinli adımlar

BoJ’un geçmişteki talihsiz faiz artışlarının yarattığı ekonomik zararlar da karar alıcıların dikkatinde. 2006 yılında parasal genişlemeye son verilip, 2007’de faizlerin yüzde 0,5’e çıkarılması, deflasyonun sona ermesini geciktirdiği için eleştirilmişti. Ülkede 2008 küresel mali krizinde ise faiz oranları tekrar yüzde 0,1’e kadar indirilmişti.

Ekonomist Jeffrey Young, BoJ’un olağanüstü politikadan çıkış stratejisini dikkatli bir şekilde açıklamak zorunda olduğunu vurgulayarak, “Japonya, uzun süredir düşük büyüme ve düşük enflasyon sarmalında. Gerçekten bu döngüden kurtulup kurtulmadığımız hala sorgulanıyor” dedi.

BoJ’un faiz artışı ve gelecekteki politikaları, piyasalar ve iş dünyası tarafından yakından takip edilecek. Başkan Kazuo Ueda’nın toplantı sonrası yapacağı açıklamalar, bu sürecin gidişatı açısından kritik öneme sahip olacak.