Endonezya, Apple’ın iPhone 16 satış yasağını sürdürüyor: 1 milyar dolarlık AirTag yatırımı yeterli görülmedi

Endonezya hükümeti, Apple Inc.’in iPhone 16 modelinin satışına yönelik yasağı sürdürme kararı aldı. Hükümet, Apple’ın 1 milyar dolarlık yatırım planı kapsamında bir AirTag fabrikası kurmayı önermesine rağmen, bunun yerel yatırım gereksinimlerini karşılamaya yeterli olmadığını açıkladı.

Sanayi Bakanı Agus Gumiwang Kartasasmita, yerel içerik kurallarının Apple’ın akıllı telefonlarının veya bileşenlerinin bir kısmını ülkede üretmesini zorunlu kıldığını belirtti. Ancak Apple’ın yatırım planında yer alan AirTag cihazlarının yalnızca bir aksesuar olduğunu vurgulayan Kartasasmita, bu yatırımın kuralları karşılamadığını ifade etti.

Sertifika için müzakere şart

Çarşamba günü yapılan basın toplantısında konuşan Kartasasmita, “Bu öğleden sonra itibarıyla hükümetin, Apple’ın amiral gemisi cihazını Endonezya’da satabilmesi için gerekli olan yerel içerik sertifikalarını verme konusunda bir dayanağı yok" dedi. Kartasasmita, Apple’ın sertifika alabilmesi için Endonezya hükümetiyle müzakere etmesi gerektiğini belirtti.

Endonezya, Ekim ayında iPhone 16 satışlarını durdurmuştu. Bu adım, ABD’li teknoloji devini Güneydoğu Asya’nın en büyük ekonomisine daha fazla yatırım yapmaya ikna etme çabalarının bir parçası olarak değerlendiriliyor. Satışların yeniden başlamasındaki gecikmeler, Apple’ın 280 milyonluk potansiyele sahip bir pazarda gelir kaybına uğramasına neden oluyor. Apple, burada Samsung Electronics ve Xiaomi gibi rakipleriyle pazar payı için yarışıyor.

Yaptırım kapıda olabilir

Sanayi Bakanı, Apple’ın yerel yatırım kurallarına uymaması halinde şirketin yaptırımlarla karşı karşıya kalabileceğini belirtti. Ancak Kartasasmita, bunun hükümetin son çare olarak değerlendirdiği bir seçenek olduğunu ifade etti. “Başka yollar veya seçenekler arayacağız" diyen Kartasasmita, hükümetin Apple’a bir karşı teklif sunduğunu da açıkladı.

Apple’ın Endonezya’daki bir temsilcisi, konuya ilişkin yorum yapmayı reddetti.

Bu karar, Yatırım Bakanı Rosan Roeslani’nin Salı akşamı yaptığı açıklamaların ardından geldi. Roeslani, Apple’ın Endonezya’da bir AirTag üretim tesisi kurma planının onaylandığını duyurmuştu. Ancak yerel içerik gerekliliklerinin Sanayi Bakanlığı’nın yetki alanında olması, bu durumu değiştirdi.

Roeslani’nin açıklamalarına göre, Apple 2026’nın başlarında bir fabrika kurarak AirTag cihazlarının üretimine başlamayı teklif etti. Bu cihaz, kullanıcıların bagaj, evcil hayvan veya diğer değerli eşyalarını takip etmelerini sağlıyor. Apple yöneticileri, yatırım teklifiyle ilgili olarak Endonezya hükümetiyle görüşmek üzere Jakarta’da bulunuyor.

Rakipler yerel içerik kurallarına uyuyor

Apple’ın aksine, Samsung ve Xiaomi gibi rakip telefon üreticileri 2017 yılında yürürlüğe giren yerel içerik düzenlemelerine uymak amacıyla Endonezya’da üretim tesisleri kurmuş durumda. Yerel içeriği artırmanın diğer yolları arasında malzeme tedariki, işçi alımı, uygulama geliştirme ve ülkede geliştirici akademilerine yatırım yapmak bulunuyor.

Sanayi Bakanı Kartasasmita, Apple için uyum sağlama konusunda bir son tarih belirlemediklerini dile getirdi. “Apple, iPhone 16’yı satmak istiyorsa ve özellikle iPhone 17’yi piyasaya sürmeyi planlıyorsa, bu tamamen onların kararı" dedi.