Uzun yılların ardından Amerikan arabaları küçülüyor

Amerika Birleşik Devletleri'nde inatçı bir şekilde yüksek kalan araba fiyatları ve artan faiz oranları, tüketicileri bir sonraki araç alımlarında "büyük her zaman daha iyi değildir" düşüncesine itiyor.  

Son yıllarda ABD'li otomobil alıcıları daha büyük, geniş ve güçlü araçlara yönelse de, bu eğilim yavaş yavaş tersine dönmeye başladı. Uzun süredir SUV ve kamyonet satışlarının önde olduğu pazarda, daha küçük araçlara olan talep artış gösteriyor. Özellikle Honda Civic ve Nissan Sentra gibi giriş seviyesi modellerin satışları bu yıl yüzde 23’ten fazla yükseldi. Bu artış, sektördeki genel büyümeyi geride bırakarak dikkat çekiyor.  

Küçük araçlara talep artıyor  

Motor Intelligence'ın verilerine göre, 2023 yılının Kasım ayına kadar kompakt araç satışları yüzde 16 oranında artarken, küçük SUV'ların satışlarında yüzde 11,5’lik bir yükseliş kaydedildi. Özellikle Toyota ve Honda gibi Asyalı otomobil üreticileri, küçük ve ekonomik modelleriyle bu yükselen talepten en çok faydalanan markalar oldu. Mazda3 ve Honda HR-V gibi modeller çift haneli satış artışları yakalarken, Chevrolet’in küçük SUV modeli Trax'in satışları neredeyse yüzde 89 oranında arttı.  

Edmunds’un raporuna göre, aynı dönemde büyük kamyonet satışları yüzde 1,9, orta boy SUV satışları ise yüzde 2,3 oranında geriledi. Bu durum, büyük araçların maliyetlerinin tüketiciler için giderek daha fazla yük haline geldiğini gösteriyor.  

Araç fiyatları ve maliyetler yükseliyor  

J.D. Power’ın verilerine göre, Kasım ayında yeni bir aracın ortalama satış fiyatı 45.000 doları aştı. Bu, tarihsel olarak yüksek bir seviye olarak dikkat çekiyor. Aynı zamanda sigorta primleri, finansman oranları ve tamir maliyetleri de artmaya devam ediyor. Uzmanlar, bu artışın tüketicileri daha uygun fiyatlı, daha küçük araçlara yönlendirdiğini belirtiyor.  

Cox Automotive’den kıdemli ekonomist Charles Chesbrough, “Tüketiciler araçların sağladığı işlevsellikten vazgeçmek istemiyor, ancak bütçelerine uygun olan daha küçük modelleri tercih ediyorlar” dedi. Chesbrough, büyük araçların fiyatlarının tüketicilerin alım gücünü zorladığını ve daha küçük boyutlu araçların cüzdanlara daha uygun hale geldiğini ifade etti.  

Trump’ın gümrük tarifeleri fiyatları etkileyebilir  

Uzmanlar, bu eğilimin devam edip etmeyeceğinin, önümüzdeki yıllarda faiz oranları ve yakıt fiyatlarına bağlı olacağını belirtiyor. Ancak, ABD’nin yeni seçilen başkanı Donald Trump’ın Meksika ve Kanada’dan ithal edilen araçlara yüzde 25 gümrük tarifesi uygulama vaadi, araç fiyatlarını daha da yukarı çekebilir. Birçok otomobil üreticisi, daha düşük maliyetler nedeniyle küçük araçlarını Meksika’da üretiyor. Bu nedenle, tarifelerin uygulanması halinde uygun fiyatlı araçlara erişim daha da zorlaşabilir.  

Büyük ve küçük araçlar arasındaki fiyat farkı dikkat çekiyor  

Edmunds’un verilerine göre, bu yıl küçük bir SUV için ödenen ortalama fiyat 29.000 dolar iken, orta boy SUV’lar için bu rakam 48.000 dolara, büyük SUV’lar için ise 76.000 dolara kadar çıkıyor. Bu fark, daha küçük ve ekonomik araçların cazibesini artırıyor.  

Sedanların yerini küçük SUV’lar alıyor  

Bir zamanlar markaların genç alıcıları çekmek için kullandığı kompakt sedanlar, artık yerini daha küçük SUV’lara bırakıyor. Chevrolet, Ford gibi markalar sedan modellerinin çoğunu üretimden kaldırırken, daha uygun fiyatlı küçük SUV’lar piyasaya sürüyor. Chevrolet’in Trax modeli, 20.000 dolarlık başlangıç fiyatı ile fiyat duyarlı alıcılar için cazip bir seçenek haline geldi.  

Chevy’nin pazarlama şefi Steven Majoros, Trax’in tüketiciler arasında büyük ilgi gördüğünü ve düşük fiyatına rağmen gelişmiş güvenlik teknolojileri ve büyük ekranlar gibi popüler özellikler sunduğunu söyledi.  

Bayi stoklarında büyük araçlar kalıyor  

Ancak, bazı otomobil bayileri büyük kamyonet ve SUV’ların satılmasının giderek zorlaştığını belirtiyor. Maine’deki Lee Auto Malls’ın başkanı Adam Lee, daha büyük araçların stoklarda daha uzun süre beklediğini, çünkü müşterilerin daha uygun fiyatlı modelleri tercih ettiğini ifade etti.  

Lee, “Büyük araçların satışı yavaşladı, çünkü birçok tüketici için bu araçlar artık çok pahalı. Ne yazık ki otomobil üreticileri daha ekonomik seçenekleri portföylerinden çıkardı” dedi.  

Lee, otomobil üreticilerini eleştirerek, “Hepsi bir koyun sürüsü gibi davranıyor, birbirlerini uçuruma takip ediyorlar” ifadesini kullandı.

Araçların boyutundaki bu büyüme yalnızca bir tercih meselesi değil, aynı zamanda yasal boşlukların bir sonucu. ABD’de satılan araçların ortalama ağırlığı 1857 kilogram seviyesinde. Bu, Avrupa Birliği ortalamasından yüzde 20 daha yüksek. Geniş yollar, büyük park alanları ve SUV’ların sunduğu konforlar büyük araçları cazip kılarken, en büyük etken 1975 yılında yürürlüğe giren yakıt verimliliği yasası.

Yasal boşluk ve büyük araçların yükselişi

1970’lerin petrol krizi sonrası ABD hükümeti, otomobiller için sıkı yakıt verimliliği standartları getirdi. Ancak, ticari kullanım için tasarlanan hafif kamyonlar ve SUV’lar bu düzenlemelerin dışında tutuldu. 3.855 kilogram altındaki araçlar için getirilen bu istisna, büyük araçların yasal boşluklardan faydalanarak pazarda hızla büyümesine yol açtı.

Otomobil üreticileri de gelişmiş motorlar üretmek yerine SUV ve pikaplara odaklanarak daha kârlı bir yol izledi. Büyük araçlar, Amerikan kültüründe özgürlük ve güçle özdeşleştirildi ve pazarlama kampanyaları bu araçları “Amerikan yaşam tarzının bir simgesi” olarak sundu.

Büyük araçların çevresel etkileri

Ancak büyük araçların popülerliği çevre üzerinde ciddi etkiler yaratıyor. ABD’de sera gazı salınımının yüzde 60’ı ulaşımdan kaynaklanıyor. Özellikle büyük SUV ve pikaplar, karbon emisyonlarının başlıca sorumluları arasında yer alıyor. Environmental Protection Agency (EPA), bu araçların kilometre başına karbon salınımını 276 gram olarak ölçerken, sedan ve küçük araçlarda bu oran 161 gram seviyesinde.

Hawaii Üniversitesi’nin araştırmasına göre, SUV ve pikapların karıştığı kazalarda yayaların ölme riski, sedan araçlara kıyasla yüzde 70 daha fazla. Bu da büyük araçların yalnızca çevresel değil, aynı zamanda güvenlik açısından da tartışmalı olduğunu gösteriyor.