Küresel piyasa ABD seçimlerine odaklandı: Borsa İstanbul'a etkisi ne olur?
Trump’ın yeniden başkan seçilme ihtimalinin yükselmesi, yatırımcıların Trump’ın mali politikalarının ABD ekonomisine olası etkilerini tartışmasına yol açıyor. Geçmişte düşük vergi oranları ve büyük altyapı projeleriyle piyasalarda olumlu bir tablo çizen Trump, özellikle petrol ve doğal gaz gibi enerji kaynaklarını desteklemeye yönelik politikalarıyla bu sektörleri güçlendirebilir. Ancak bu durum, yenilenebilir enerji sektöründe bir yavaşlamaya neden olabilir.
Biden yönetimi tarafından başlatılan temiz enerji teşvikleri, yenilenebilir enerji şirketlerine büyük bir ivme kazandırmıştı; Trump’ın başkanlığında bu teşviklerin azaltılması, bu alandaki hisseler üzerinde baskı yaratabilir. Trump’ın vergi politikaları da yatırımcıların ilgi odağında. Göreve gelmesi durumunda kurumsal vergi oranlarını daha da düşürmeyi hedefleyen Trump, Çin ürünlerine yüksek gümrük vergisi uygulamayı planlıyor. Bu durum, Çin ile ticaret yapan ABD’li şirketleri olumsuz etkileyebilir. Elverişli vergi politikaları ise ABD’li sanayi ve madencilik şirketleri için olumlu bir gelişme olarak değerlendirilebilir.
Öte yandan Cumhuriyetçi bir yönetim altında savunma harcamalarının öncelikli olacağı beklentisi, savunma sanayi hisselerinin performansını destekleyebilir. Özellikle jeopolitik gerilimlerin arttığı bu dönemde savunma hisseleri öne çıkabilir. Ayrıca Trump’ın Amerika’yı dünyanın kripto merkezi yapacağına ilişkin açıklamaları, olası bir Trump zaferinde kripto varlıklar ve bu sektörde faaliyet gösteren şirketler için olumlu bir etki yaratabilir; analistlere göre Trump’ın seçilmesi durumunda Bitcoin fiyatının 80 bin dolara kadar çıkması beklenebilir. Kamala Harris’in başkan seçilmesi halinde ise Biden yönetiminin ekonomi ve enerji politikalarının devam etmesi bekleniyor. Bu durum, özellikle yeşil enerji projelerine yönelik mevcut teşviklerin süreceği anlamına geliyor. Öte yandan Harris, federal fonlu altyapı projelerinde Amerikan yapımı çelik, kereste, alçıpan, beton ve diğer ürünlerin kullanılmasını zorunlu tutarak yerli üretimi artırmayı hedefleyebilir, bu da altyapı sektörünü destekleyebilir.
Harris, gıda üretim sektöründe fiyat artışlarını kontrol etmeye yönelik düzenlemeler yapabileceğinin sinyalini vermişti; bu da gıda sektöründeki şirketlerin kâr marjlarının baskılanabileceği anlamına geliyor. Ayrıca, Harris’in ulusal bir sağlık sistemi olan “Medicare for All” teklifini desteklemesi, başkan olması durumunda ilaç fiyatlarının hükümet tarafından kontrol edilmesi anlamına gelebilir. Bu durum, ilaç sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin kâr marjlarını olumsuz etkileyebilir.
Son olarak, yapay zekâ teknolojisi ABD borsalarında yükselişi tetiklese de aynı zamanda politik bir mesele haline gelebilir. Harris, yapay zekâ kullanımı için yeni bir enstitü aracılığıyla kurallar belirlemeyi planlayabilir. Bu da daha fazla işletmenin yapay zekâ güvenlik çözümlerine ihtiyaç duymasıyla siber güvenlik şirketlerine fayda sağlayabilir.
Borsa İstanbul'a etkisi
Piyasalarda yeni haftada büyük oranda Trump zaferinin fiyatlandığı takip ediliyor. Özellikle geçtiğimiz hafta 12 binlik artışla beklentilerin çok altında açıklanan ABD Tarım Dışı İstihdam verisine rağmen, dolar endeksi ve tahvil faizlerinde şiddetli yükselişler gördük ve bu, gelişmekte olan ülke paralarının değer kaybetmesine yol açtı.
Peki, seçimin seyri bizi nasıl etkiler? Bunun cevabını seçim sonuçları verecek ancak Trump başkanlığı kazanır ve Cumhuriyetçiler Temsilciler Meclisi ile Senato’da çoğunluğu ele geçirirse, tahvil faizlerindeki yükselişin süreceği ve gelişmekte olan ülke varlıklarının baskı altında kalacağı bir durum ortaya çıkabilir.
Diğer yandan, Trump başkanlığı kazansa ancak Temsilciler Meclisi ve Senato’da dengeli bir güç paylaşımı olsa, bu endişe senaryosu bir nebze yumuşayabilir. Böyle bir durumda, Trump’ın daha temkinli politikalar izlemesi beklenebilir ve piyasalarda daha rahat bir atmosfer oluşabilir.
Trump kazanırsa ne olur?
Çinli Şirketler
Trump, başkanlığı sırasında uyguladığı düşük vergi oranlarını uzatmayı desteklediğini belirterek kurumsal vergi oranlarını daha da düşürmek istediğini ifade ediyor. Trump’ın ABD’nin gümrük vergisi oranını yüzde 10 seviyelerine düşürmesi, Çin ürünlerine ise yüzde 60’a kadar gümrük vergisi uygulaması beklenebilir. Özellikle ABD borsalarında işlem gören Çinli şirketler ve Çin ile ticari ilişkisi yüksek şirketler bundan zarar görebilir.
Sanayi, madencilik ve demiryolu
Öte yandan elverişli vergi politikaları ABD’li sanayi ve madencilik şirketleri için olumlu bir haber olarak değerlendirilebilir. Demiryolu şirketleri de yeni gümrük tariflerinden fayda sağlayabilir.
Elektrikli araçlar
Trump’ın, Çevre Koruma Ajansı’nın (EPA) elektrikli araç standartlarını yürürlükten kaldırması bekleniyor. Bu standartlar, 2032’ye kadar yeni araç satışlarının %56’sının elektrikli olmasını gerektiriyordu. Ayrıca, Enflasyon Azaltma Yasası kapsamında verilen elektrikli araç kredilerinin de iptal edilmesi öngörülebilir. Bu da elektrikli araç şirketlerine olumsuz yansıyabilir.
Otomotiv
Elektrikli araç üreticilerinin azalan pazar payı, geleneksel otomotiv şirketleri için iyi haber olabilir.
Savunma sanayi
Cumhuriyetçi bir yönetim altında savunma harcamalarının öncelikli olacağı beklentisi, savunma sanayi hisselerinin performansını destekleyebilir. Özellikle jeopolitik gerilimlerin arttığı bu dönemde savunma hisseleri öne çıkabilir.
İlaç
Trump’ın muhtemel bir başka politikası, ilaç fiyatlarını düşürmek ve temel ilaçların yurt içi üretimini artırmak olabilir. Bu durumda ABD merkezli ilaç üreticileri desteklenebilirken dışarıdan ithal edilen ilaçların üreticileri pazar kayıplarıyla karşılaşabilir.
Sosyal medya
Trump, ifade özgürlüğünü teşvik etme çabalarını sürdürerek çevrimiçi platformlara yönelik tanıtım, pazarlama ve finansal desteği kısıtlayarak sansür yasağını uygulamayı planlıyor. Bu durum sosyal medya hisselerine olumsuz yansıyabilir.
Fosil enerji
Trump’ın yerli petrol üretimine yönelik kısıtlamaları geri çekeceği sözü, petrol ve doğalgaz şirketleri için olumlu bir etki oluşturabilir.
Kripto para madenciliği
Trump’ın son zamanlarda Bitcoin ve diğer dijital varlıkları vurgulaması, kripto para sektöründe faaliyet gösteren şirketler için olumlu bir etki yaratabilir. Analistler, Trump’ın başkanlık seçimlerini kazanması durumunda Bitcoin’in 80 bin dolara ulaşabileceğini öngörüyor. Konuyla ilgili daha detaylı bir okuma için bu içeriğimize göz atabilirsin.
Harris kazanırsa ne olur?
Kamala Harris’in başkanlık seçimini kazanması durumunda ise odak noktaları vergiler, düzenlemeler, sanayi politikası, ticaret ve enerji dönüşümü olabilir.
Harris, artan tüketici maliyetleriyle mücadele etmek için öncelikli olarak rekabet hukuku adımları atmayı öneriyor. Harris yönetiminin, teknoloji ve sağlık sektörü de dahil olmak üzere çeşitli alanlarda antitröst uygulamalarını yoğunlaştırması bekleniyor.
Gıda perakende
Konuşmalarında özellikle gıda üretim sektörünü hedef alan Harris, gıda perakende şirketlerinin kâr marjlarını aşırı artırmasını önlemek ve enflasyondaki artışı durdurabilmek için yeni kurallar ve cezalar getirebilir.
İlaç
Başkan Yardımcısı olduğu zamanlarda Harris’in Medicare for All reformu kapsamında ilaç fiyatlarına düzenlemeler getirmesi ilaç üreticilerinin marjlarını baskılayabilir.
Yapay zeka ve siber güvenlik
Yapay zekâ, ABD borsaları için yükselişi tetikledi. Ancak bu gelişen teknoloji sahası aynı zamanda politik bir mesele haline gelebilir. Harris, yapay zekâ kullanımı için yeni bir enstitü aracılığıyla kurallar belirleyebilir. Bu da daha fazla işletmenin yapay zekâ güvenlik çözümlerine ihtiyaç duymasıyla siber güvenlik şirketlerine fayda sağlayabilir.
Altyapı ve kamu hizmetleri
Harris, federal fonlu altyapı projelerinde Amerikan yapımı çelik, kereste, alçıpan, beton ve diğer ürünlerin kullanılmasını zorunlu tutarak yerli üretimi artırmaya çalışabilir.
Çinli şirketler
Trump’a benzer şekilde Harris de Çin’den gelen kritik malzeme ve teknolojilere olan bağımlılığı azaltmayı hedefleyebilir.
Tedarik zinciri
Çin’e bağımlılığın azaltılmasıyla Harris, temel malzeme ve teknolojilerin tedarik zincirini ABD’ye geri getirmeye odaklanabilir ve ileri teknoloji ürünlerinin ihracatını kısıtlayabilir. Bu da üretimi ABD merkezli olan şirketlere fayda sağlayabilir.
Elektrikli araçlar
Enflasyonu Azaltma Yasası kapsamında federal araç filosunu, okul servislerini, toplu taşıma araçlarını ve diğer ağır kamu araçlarını elektrikli hale getirmek amaçlanabilir. Elektrikli araç üreticilerinin yanı sıra şarj istasyonu hisselerinin de bundan pozitif etkilenmesi beklenebilir.
Güneş paneli üreticileri
Benzer şekilde fosil enerji tüketiminin ve dışa bağımlılığın azalması için yenilenebilir enerjiye yatırımların artması durumunda güneş paneli üreticileri fayda sağlayabilir.
