İkinci Trump dönemi: Dünya belirsizlikle karşı karşıya
NBC News’un tanımlamasıyla tarihin en sıra dışı başkanlık yarışlarından biri sona erdi. Donald J. Trump, ikinci kez ABD Başkanı oldu. Trump’ın ABD’de izleyeceği iç politika adımlarına ilişkin tartışmaların yanı sıra küresel ekonomiye etkisi de konuşulan konular arasında.
MSNBC’de konuya ilişkin bir yazı kaleme alan, eski ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence'in danışmanlarından Olivia Troye hükümet kadrolarında yaşanacak değişimin bir kurumsal hafıza kaybına yol açacağını bunun da ABD dış politikasını karmaşıklaştıracağını değerlendiriyor ve “Avrupa’nın istikrarı tehlikede” ifadelerini kullanıyor.
Trump’ın adaylığı sürecindeki vaatlerinden biri de ABD’ye ithal edilen tüm ürünler için yüzde 10 ile 20 arasında bir gümrük vergisi getirme, özellikle de Çin’den yapılan ithalatlarda bu oranı yüzde 60’a kadar çıkarmayı içeriyordu. Ayrıca üretimi ülkeye geri getirme, vergileri düşürme ve düzensiz göçmenleri sınır dışı etme gibi vaatleri de mevcuttu.
Çin’e yönelik ticaret kısıtlamalarının Biden döneminde normalleşen ikili ilişkiler üzerinde bir gerilim yaratması beklenirken Avrupa ülkelerine yönelik gümrük vergisine ülkelerin liderlerinin vereceği tepkiler de merak konusu. Zira Avrupa ülkeleri de Trump’a yönelik tavır konusunda ikiye ayrılmış durumda. Kararlarından taviz vermeyenler olduğu kadar, ılımlı sinyaller verenler de mevcut.
Avrupa ülkelerinin Trump yönetimiyle çözmesi gereken tek konu bu da değil, ABD’nin NATO’ya yönelik finansal desteğinin kısıtlanması da gündemde. Donald Trump kampanya sürecinde NATO üyesi ülkelerin savunma harcamalarına gereken yatırımı yapmadığı eleştirisinde bulunmuş ve bu durumun değişmesi gerektiğini vurgulamıştı. ABD, NATO’nun en büyük finansörü. Son tahminlere göre, 2024 yılında savunma için yaklaşık 968 milyar dolar harcayacak. Ancak ABD’nin içinde bulunduğu borç krizi bu savunma harcamalarının nasıl devam edeceği konusunda büyük bir soru işareti yaratıyor.
ING'nin bir araştırma notuna göre Trump'ın yeniden seçilmesi Avrupa için “en kötü ekonomik kabus.” James Knightley liderliğindeki analist ekibi, “Yaklaşan yeni bir ticaret savaşı, Euro Bölgesi ekonomisini durgun büyümeden tam bir durgunluğa itebilir” değerlendirmesinde bulunuyor ve şöyle devam ediyor:
“Zaten zor durumda olan ve büyük ölçüde ABD ile ticarete dayanan Alman ekonomisi, Avrupa'da otomotiv sektörüne yönelik gümrük vergilerinden çok daha fazla olumsuz etkilenecektir.”
The New Yorker’da Trump’ın ikinci dönemine ilişkin bir değerlendirme kaleme alan Susan B. Glasser, bir ulusal güvenlik yetkilisinin kendisine Trump’ın ikinci döneminin ilk döneminden çok daha tehlikeli olacağını söylediğini yazdı. Glasser şöyle devam etti:
Trump’a oy veren birçok kişi, dünyanın tarihindeki en büyük ekonomi reformu vaadine inanmış gibi görünüyor; ancak durum böyle değil. Uzmanlar, gümrük vergileri ve göçmenleri sınır dışı etme planlarının, Biden yönetimindeki fiyat artışlarını özlemle anmalarına yol açacak enflasyonist sonuçlar doğuracağına inanıyor.”
Alman yatırım bankası Deutsche Bank'ın analistleri, "Tarihte hiç yaşanmamış bir şey yaşanabilir" değerlendirmesinde bulundu. Banka değerlendirmesinin devamında şu ifadelere yer verdi:
"Bu, tarihte daha önce hiç yaşanmamış olsa bile, bir piyasanın yükselmesi (ABD) ve diğerinin düşmesinin (dünyanın geri kalanı) tamamen mümkün olduğunu söylemenin başka bir yoludur."
