Birçok büyük şirket Trump'ın sevmediği politikalardan vazgeçiyor

Donald Trump Beyaz Saray'dan ayrıldıktan üç yıl sonra, ilk döneminde Mark Zuckerberg ile Oval Ofis'te buluşmasını gösteren bir fotoğraf yayınladı. Fotoğrafı gözdağı vermek amacıyla kullandı. “Onu yakından izliyoruz ve eğer bu kez yasadışı bir şey yaparsa, hayatının geri kalanını hapiste geçirecek” diyen Trump, Meta'nın kurucusunu 2020'deki başarısız seçim kampanyası sırasında Facebook'u kendisine karşı kullanmakla suçladı.

Son günlerde Zuckerberg, Trump'ın yakından izleyeceği anlaşılan hamleler yaptı. Zuckerberg, George W. Bush yönetiminin kıdemli bir üyesini küresel politikaların başına getirdi ve Ultimate Fighting Championship'in CEO'su ve Trump'ın arkadaşı Dana White'ı Meta'nın yönetim kuruluna atadı. Bu hafta Zuckerberg'ün çok konuşulan kararı, Trump'ın ilk seçilmesinin ardından uygulamaya konan sosyal medya doğruluk kontrol protokollerini geri alması oldu. Zuckerberg, değişikliği duyuran bir videoda, seçimlerin “kültürel bir kırılma noktası gibi hissettirdiğini” söyledi.

Meta'dan McDonald's'a ve Wall Street'e, Amerika'nın kurumsal patronları Trump 2.0 evreninde tercih edilen görüşlere uymaya başlamak için 20 Ocak'taki açılış törenini beklemiyor. Seçilmiş başkanla Mar-a-Lago'da yemek yeme telaşıyla başlayan süreç, iş dünyasında bir değişime işaret eden bir dizi politika değişikliğine dönüştü. Beyaz Saray'daki değişimin yanı sıra, iş dünyası liderleri ülkenin değişen yasal ortamının ve soğuyan iş piyasasının kendilerini çeşitlilik programları, iklim değişikliği çabaları ve Trump'ın diğer hedeflerini yeniden gözden geçirmeye teşvik ettiğini söylüyor. 

“Şirketlerin kazanacağı çok şey var”

Trump'ın gözüne girmek isteyen şirketlerin kazanacağı çok şey var. Trump'ın yeniden seçilmesine karşı çıkan iş dünyası liderleri bile, Trump'ın düzenlemeleri ve vergileri azaltma vaatlerinin kar hanesine iyi geleceğini özel olarak kabul ediyor. Online perakendeci Overstock'un eski CEO'su ve bir dönem Utah'ta Cumhuriyetçi vali adayı olan Jonathan Johnson, “Kurumsal Amerika bir fırsat görüyor. Seçilmiş Başkan Trump kendisini bir siyasetçiden çok bir anlaşma yapıcı olarak görüyor ve bu da anlaşma yapıcı olan şirket yöneticilerinde iyi bir yankı uyandırıyor” dedi. 

Şirketleri sürekli eleştiriyordu

Trump görevdeki ilk döneminde Boeing'den Nordstrom'a kadar pek çok şirketi çeşitli şikâyetler nedeniyle rutin olarak eleştiriyordu. Bu yıllarda, #MeToo ve Black Lives Matter hareketleri, işyerlerinin yüklü kültürel ve siyasi meseleler için vekaleten savaş alanlarına dönüşmesine neden oldu. Trump'ın göçmenlik politikaları ve ırksal şiddetle ilgili sözleri de tartışmalara yol açtı. Google ve Spotify gibi şirketlerde çalışanlar patronlarının sola meyletmesini ve bunu yüksek sesle ilan etmesini bekliyordu. Meta, Trump'ın Facebook hesabını 6 Ocak'ta Kongre Binası'nda yaşanan şiddet olaylarını kışkırttığı gerekçesiyle dört yıl önce askıya aldı ancak 2023'te hesaba erişimi yeniden açtı. 
Bu hafta, 2021'de ırksal çeşitlilik hedeflerini yönetici ücretlerine bağlamanın “bir şirketin toplumdaki rolünü” yansıttığını söyleyen McDonald's, bazı önlemleri bıraktığını duyurdu. 2022'de Florida'nın Cumhuriyetçi Valisi Ron DeSantis ile eşcinsel karşıtı olarak eleştirilen bir eğitim tasarısı nedeniyle kavgaya tutuşan Disney, geçen ay Trump'ın açtığı hakaret davasını, seçilmiş başkanın gelecekteki kütüphanesine 15 milyon dolar katkıda bulunmayı kabul ederek çözdü. 

Zuckerberg'ün geçen yaz yaşanan suikast girişiminden sonra Trump'la ilişkilerinde yaşanan yumuşamanın ardından gelen açıklamaları seçilmiş başkanın övgüsünü kazandı. Trump salı günü düzenlediği basın toplantısında “Dürüst olmak gerekirse, uzun bir yol kat ettiklerini düşünüyorum” dedi. Seçilmiş başkana Zuckerberg'ün tehditlerine yanıt olarak bu değişiklikleri yaptığını düşünüp düşünmediği soruldu. Trump “Muhtemelen” dedi. 

Biden döneminde dışlandılar

Bazı iş dünyası liderleri Biden yönetimi sırasında kendilerini dışlanmış hissetti. Özellikle teknoloji sektöründeki pek çok kişi, Federal Ticaret Komisyonu'nun sıkı antitröst incelemesi altında ezildi. Silikon Vadisi CEO'ları, Başkan Biden'a ya da üst düzey yardımcılarına ulaşamadıklarından birbirlerine dert yandılar.  
 
Bazı iş dünyası liderleri, Trump'ı nasıl kazanacaklarını daha iyi anlamak için, GOP başkanlık ön seçimlerinde Trump'a meydan okuyan eski Güney Carolina valisi ve Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Nikki Haley'e başvurdu. Şu anda iletişim firması Edelman'da halkla ilişkiler biriminin başkan yardımcısı olan Haley, Trump'ın farklı bir hikaye olduğunu söyledi. CEO'lara Trump'la yüz yüze görüşmek istemelerini ve ABD'de istihdam yaratma ya da ürün üretme planlarını anlatmalarını söyleyen Haley, “Görüşmeye bir ilişki kurma niyetiyle gidin. ABD'de yapacağınız yatırımlar hakkında konuşun” dedi.  Trump yeni keşfettiği ilginin tadını çıkardı. Geçen ay Truth Social'da “HERKES ARKADAŞIM OLMAK İSTİYOR!!!” diye yazdı.

İklim koalisyonundan çekildiler

Kurumsal danışmanlar, Trump'ın seçilmesinin CEO'lara kamuoyu tepkisi olmadan politikalarını değiştirmeleri için bir kılıf sağladığını söyledi. JPMorgan Chase, Morgan Stanley, Citigroup ve Bank of America kısa bir süre önce, işletmelerin karbon emisyonlarını azaltmalarına yardımcı olmak üzere tasarlanan, pandemi döneminden kalma, BM destekli iddialı bir iklim koalisyonundan çekildi. Bunu Wells Fargo ve Goldman Sachs'ın koalisyondan çıkışları izledi. New York merkezli varlık yöneticisi BlackRock da perşembe günü BM destekli benzer bir iklim grubundan ayrıldığını duyurdu. Bazı banka yöneticileri özel olarak bu girişimin bir parçası olmayı hiç istemediklerini ancak Demokratlar tarafından katılmaya zorlandıklarını hissettiklerini söylüyorlar. Trump'ın kazanması onlara kolay bir çıkış yolu sunuyor. 

Yeni Trump evreni: Washington'ın 13 yeni sakiniyle tanışın