Üçlü açmazı açalım mı? 

Üçlemin ikilemden farkı, adı üzerinde üç değişkenden oluşmasıdır ve bu değişkenler de birbirleriyle kanlı bıçaklıdır. İkisini bir araya getirseniz üçüncüsü illa ki küser gider. Onun peşinde koşarsınız bu sefer ilk ikisi birbirine girer. Sonunda ne haliniz varsa görün deyip en uysal gördüğünüz bir tanesine sarılırsınız ama o da diğerleri olmadan bir işe yaramaz.

Hadi biraz ciddi olalım, gelelim kurumsal üçlemlere. Aslında bu açmazları makro ekonomiden biliyorsunuz muhtemelen: bazı gafiller sabit döviz kuru, serbest sermaye hareketi ve bağımsız bir para politikasının bir arada olamayacağını iddia ediyorlar malum. Tecrübesizler tabii, neyse konumuz bu değil, bizim derdimiz daha küçük; şirketlerin yukarıdaki üçgenin köşelerinde yer alan üç alanda uyumlu bir gelişme sağlamasının neredeyse imkansız olduğu düşünülür genellikle. Mesela kaliteyi artırırsanız maliyet de (yapabilirseniz fiyat da) artar ve o zaman ölçeklenemezsiniz. Ya da ölçeği artırmak için fiyatı düşürürseniz kaliteden fedakarlık etmeniz gerekir. Kafayı kaliteye takarsınız “iyi olsun pahalı olsun” dersiniz bu sefer ölçek “bir dakika ne yapıyorsun?” der. Evet İşletme101 dersi burada biter ve öğrenciler kafalarını kaşıyarak ellerindeki iPhone’lara ve sanal muhabbetlerine dönerler. Kalite ve çekiciliği düşürmeden, makul maliyetle (büyük ölçeğe ulaşmak mümkündür aslında. İspatı mı? Elinizde.