Trump’ın yeni tarifeleri otomotiv sektörünü nasıl etkileyecek?

Beyaz Saray'daki ilk birkaç haftasında Donald Trump, onlarca yıl süren ittifakları ve ticaret ilişkilerini altüst ederek dünyayı kendi lehine yeniden şekillendirmeye çalıştı. Amerika'nın müttefiklerini kendi iradesine boyun eğdirmeye yönelik son girişimi, otomotiv sektöründe de büyük bir belirsizlik yarattı. 

Tarifeler yürürlüğe girerse ne olacak?

4 Mart'ta Trump, Meksika ve Kanada'dan yapılan ithalata yüzde 25 gümrük vergisi getirdi. Bu vergilerin bir ay önce yürürlüğe girmesi planlanıyordu. Ancak ertesi gün, otomobiller ve yedek parçalar üzerindeki vergilerden şirketleri bir ay daha muaf tuttu. Bu vergiler yürürlüğe girerse, sektör büyük darbe alacak ve Amerikalıların en çok değer verdiği ulaşım aracının fiyatları artacak.

Sektör için iki seçenek bulunuyor: Otomobil üreticileri ya onlarca yıl boyunca oluşturdukları tedarik zincirlerini yeniden şekillendirecek ya da yüksek tarifelerin getireceği maliyet artışına katlanacak. 2024 yılında Amerika’ya komşu iki ülkeden toplam 3.6 milyon otomobil ithal edildi. Bunların 2.5 milyonu Meksika’dan geldi. Bu araçların çoğu, Detroit’in “Büyük Üçlü” olarak bilinen otomobil üreticilerine ait fabrikalarda üretildi.

Sektörün geleceği belirsiz

Trump’ın tarifeleri, otomotiv sektörünü köklü değişimlere zorluyor. Meksika ve Kanada’dan Amerika’ya 100 milyar dolar değerinde otomobil parçası ihraç ediliyor ve bu parçalar büyük bileşenlere dönüştürülmeden önce sınırları beş-altı kez geçebiliyor. Serbest ticaret anlaşmalarına dayalı bu entegrasyonun bozulması, büyük ekonomik kayıplara yol açabilir. 

Bu tarifeler, Amerika’nın ticaret ortakları için hayati önem taşıyan bir sektörü sekteye uğratabilir. Otomobil ve yedek parça ticareti, Meksika’nın Amerika’ya toplam ihracatının yüzde 31’ini, Kanada’nın ise yüzde 14’ünü oluşturuyor. Bu ihracatlar, Amerikan pazarında da büyük bir yer kaplıyor. Meksika ve Kanada’da üretilen otomobiller, 2024 yılında Amerika’daki toplam satışların hacim bazında yüzde 22’sini, değer bazında ise yüzde 16’sını oluşturdu.

Ford CEO’su: “Etkisi yıkıcı olacak”

Trump’ın getirdiği tarifelerin amacı, Meksika ve Kanada’yı yasa dışı göçü ve uyuşturucu kaçakçılığını önlemeye teşvik etmek ve Amerikan üretimini ülkeye geri çekmek. Ancak, uzmanlara göre bu tarifeler Amerikan otomotiv sektörüne zarar verecek. Ford’un CEO’su Jim Farley, bu vergilerin etkisini "yıkıcı" olarak nitelendiriyor.

Ford, yeni tarifelerden en az etkilenecek firmalardan biri olsa da General Motors ve Stellantis için durum daha zor. Stellantis, Amerika’da sattığı araçların yüzde 40’ını Meksika ve Kanada’dan ithal ediyor. General Motors’un payı ise yaklaşık üçte bir oranında. Her iki firma da kârlı ve pahalı kamyonetlerinin yüzde 40’ını Meksika veya Kanada’da üretiyor. Eğer tarifeler uygulanırsa, üretim maliyetleri ve araç fiyatları ciddi şekilde artabilir.

Sektör için çözüm ne olabilir?

Uzmanlara göre, otomobil üreticileri için birkaç seçenek var. En azından birkaç haftalık ek süre, ek maliyetlerin bir kısmını önlemeye yardımcı olabilir. Şirketler, sınırdan daha fazla araç geçirmek ve ithal parçaları stoklamak için zaman kazanabilir. Ancak, eğer ek bir uzatma veya kalıcı bir muafiyet sağlanmazsa, sektörün karşı karşıya olduğu zorluk tüketicilere yansıyacaktır.

Bernstein’a göre, ticaret akışları değişmeden kalırsa, bu tarifeler sektöre günde 110 milyon dolara mal olacak ve Amerika’da satılan her aracın ortalama maliyetini yaklaşık 2.700 dolar artıracaktır. Otomobil üreticileri bazı maliyetleri üstlense bile, artan fiyatlar satışları olumsuz etkileyebilir.

Şu ana kadar sektör büyük yatırımları yeniden yönlendirmeyi veya yıllardır süregelen ticari ilişkileri değiştirmeyi düşünmüyor. Ancak Trump’ın tarifeleri ikinci kez ertelemesi, Amerikan şirketlerini bekleyen ekonomik sıkıntının farkına vardığını gösteriyor olabilir. Yine de, başkanın tarifelere olan temel inancının sarsıldığına dair bir işaret yok. Eğer bir ay sonra bu vergiler yürürlüğe girerse, Amerika kültürel olarak büyük öneme sahip bir sektöre darbe vurmuş olacak.