Savunmaya yönelmek Almanya ekonomisine nasıl yardımcı olabilir?

Avrupa askeri harcamalarını artırmaya hazırlanırken Alman savunma şirketleri, iki yıllık daralmanın ardından kıtanın en büyük ekonomisini canlandırmaya yardımcı olabilecek bir değişimin ilk işareti olarak, zor durumdaki otomobil endüstrisine göz dikti. Tank, radar ve silah üreticileri, Avrupa'nın ABD'nin baskısına yanıt olarak üretimi artırmayı hedefliyor. On yıllardır Almanya'nın ekonomik güç merkezi olan otomobil üreticileri ise yavaşlayan talep ve elektrikli araçlara geçiş nedeniyle işten çıkarmalar yapıyor ve fabrikalarını kapatıyor.

Avrupa'nın en büyük mühimmat üreticisi Rheinmetall geçen hafta yaptığı açıklamada, şu anda otomotiv parçaları üreten iki fabrikasını savunma teçhizatı üretmek üzere yeniden düzenleyeceğini söyledi. Ukrayna'nın Rusya ile savaşında kullandığı TRML-4D radar sistemlerini üreten Hensoldt, büyük otomobil parçaları tedarikçileri Bosch ve Continental'den yaklaşık 200 işçiyi işe almak için görüşmeler yapıyor. Hensoldt'un CEO'su Oliver Doerre Reuters'a yaptığı açıklamada, “Otomotiv sektöründeki zorluklardan faydalanıyoruz” dedi ve daha fazla yatırımın TRML-4D'nin yıllık üretimini iki kattan fazla artırarak 25 ila 30'a çıkarabileceğini sözlerine ekledi.

Pazar günü Avrupalı liderler, ABD Başkanı Donald Trump ve Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy arasında yaşanan ve ABD'nin Ukrayna'ya vereceği destek konusunda şüphe uyandıran kamuoyu çatışmasının ardından Londra'da düzenlenen acil zirvede ordularına daha fazla harcama yapmaları gerektiği konusunda anlaştı. AB liderlerinin perşembe günü bir araya gelerek, 150 milyar euro’luk ortak borçlanma da dâhil olmak üzere, yeniden silahlanma için 800 milyar euro’ya (843 milyar dolar) kadar kaynak yaratılmasına yönelik önerileri görüşmesi planlanıyor.

Yıllık 250 milyar euro artış gerek

Salı günü geç saatlerde Almanya'nın yeni hükümetini kurmak için görüşmelerde bulunan partiler, altyapı için 500 milyar euro’luk bir fon kurulmasını ve savunma harcamalarını büyük ölçüde arttırmak için borçlanma kurallarının elden geçirilmesini önerdiklerini açıkladılar. Sonuç olarak, Avrupa savunma hisseleri bu hafta keskin bir yükseliş gösterdi. Bruegel düşünce kuruluşu, Avrupa'nın “Rus saldırganlığını caydırmak için” 300 bin ek askere ve savunma harcamalarında kısa vadede yıllık en az 250 milyar euro’luk bir artışa ihtiyaç duyabileceğini tahmin ediyor.

Savunma üretimine yönelmek, işletmelerin yüksek enerji maliyetleri, bürokrasi ve yurtdışından gelen agresif rekabetle boğuşması nedeniyle Avrupa'daki benzerleri arasında geride kalan Almanya ekonomisine bir ivme kazandırabilir. IfW Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü, AB ülkelerinin askeri harcamalarını NATO'nun mevcut yüzde 2'lik hedefinden GSYİH'nin yüzde 3,5'ine çıkarması ve yerel teknolojiye güvenmesi halinde Avrupa Birliği'nin gayri safi yurtiçi hasılasının yılda yüzde 0,9-1,5 oranında büyüyebileceğini hesaplıyor. IfW Kiel'den Johannes Binder, “Orta ve uzun vadede, özellikle Amerikan ekonomik tarihi, bu tür askeri harcamaların üretkenlik kazanımları, yayılma ve teknolojik ilerlemeler açısından çok şey sağlayabileceğini göstermiştir” dedi.

Daha önemli bir rol oynayacak

Mevcut sanayi altyapısına sahip Almanya için GSYH büyümesinin muhtemelen bu aralığın üst ucunda olacağını da sözlerine ekledi. EY'nin tahminlerine göre savunma harcamalarının GSYH'nin yüzde 3'üne yükseltilmesi Almanya'nın yıllık yatırımlarını iki kattan fazla artırarak 25,5 milyar euro’ya çıkaracak, 245 bin doğrudan ve dolaylı istihdam yaratacak ve her yıl yaklaşık 42 milyar üretim ve hizmet faaliyetini tetikleyecek.

Eldeki en son rakamlar, Almanya'nın güvenlik ve savunma sanayisinin 2022 yılında 387 bin kişiye istihdam sağladığını gösteriyor; bu sayı o yıl ülkenin otomobil sektörünün yaklaşık yarısı kadar. Savunma sanayii satışları 2022 yılında 47 milyar euro’ya ulaşırken, bu rakam otomobil sektörü için 506 milyar euro’yu buluyor. Hensoldt'tan Doerre, “Savunma sanayini Almanya için ekonomik bir taşıyı kolon olarak görmeliyiz. Sektör geçmişte olduğundan çok daha önemli bir rol oynayacak” dedi. 

Hensoldt halihazırda devre kartlarının üretimini dışarıya yaptırmaya başladı ve Doerre bunun sonunda kablo demetleri ve muhafazaları da kapsayacak şekilde genişletilebileceğini söyledi. Doerre, otomobil sektöründeki yedek kapasitenin kullanılmasının Almanya'nın yerleşik üretim altyapısının korunmasına yardımcı olacağını ve askeri teçhizat üretimini artıracağını belirtti.

Kendisi de Almanya'daki fabrikaların kapanmasıyla sonuçlanabilecek bir yeniden yapılanma sürecinde olan otomobil endüstrisi tedarikçisi ZF Friedrichshafen, “endüstriyel sinerjileri” gerekçe göstererek savunma şirketleriyle işçi kaydırma konusunda temas halinde olduğunu söyledi. 2020'ye kadar çoğunluk hissesi Volkswagen'e ait olan tank şanzımanı üreticisi Renk, otomotiv sektörünün özellikle üretim kapasitelerinin ölçeklendirilmesiyle ilgili olarak son zamanlarda daha fazla odak noktası haline geldiğini söyledi.