Petrol fiyatları dört haftadır geriliyor

ABD’de ikinci kez başkanlık koltuğuna oturan Donald Trump’ın fosil yakıt üretimini artırmaya yönelik politikaları, petrol fiyatlarında son dört haftadır devam eden düşüş trendini hızlandırdı. Brent petrol, 75 doların altına inerek son üç ayın en düşük seviyesine geriledi.

Trump göreve başlamadan önceki hafta, petrol fiyatları 81,75 dolara kadar yükselmişti. Ancak yeni yönetimin alacağı kararlara dair belirsizlikler, fiyatların dalgalanmasına neden oldu. 12 Ağustos 2024’ten bu yana en yüksek seviyesini test eden Brent petrol, 13 Ocak haftasını 79,87 dolardan kapattı.

Ancak Trump’ın göreve gelmesiyle birlikte, petrol üretimini artırmayı amaçlayan başkanlık kararnameleri hızla devreye girdi. Bu durum, Brent petrol fiyatlarının 20 Ocak haftasında yüzde 3 değer kaybetmesine neden oldu. Aynı dönemde Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varil fiyatı ise yüzde 3,7 düşerek 74,38 dolara geriledi.

ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz oranlarını sabit tutma kararı ve ABD yönetiminin diğer ülkelere yönelik gümrük vergisi artırımı tehdidi, petrol fiyatlarını baskılamaya devam etti. 27 Ocak haftasında Brent petrol yüzde 1,2 düşerek 76,30 dolara, WTI ise yüzde 1,3 azalarak 73,40 dolara geriledi.

4 haftalık düşüş trendi devam etti

Trump yönetimi, 7 Şubat’ta İran ham petrolünün Çin’e satışını kolaylaştıran uluslararası bir şebekeye yaptırım uygulanacağını açıkladı. Bu duyuru, piyasalarda arz endişeleri yaratarak petrol fiyatlarını kısa süreliğine yukarı çekti. Ancak bu yükseliş kalıcı olmadı ve fiyatlar bir önceki haftaya kıyasla yine düşük seviyelerden kapandı.

ABD’nin "güçlü dolar" politikası ve Kanada ile Meksika’ya uygulanan gümrük vergilerinin bir ay süreyle durdurulması, Brent petrolün 3 Şubat haftasında yüzde 2,3 değer kaybetmesine yol açtı. WTI ise yüzde 3,5 düşerek son altı haftanın en düşük seviyesine geriledi.

Bir sonraki hafta, Çin ekonomisine dair iyimser beklentiler ve ABD’nin İran petrol arzına yönelik tehditleri, fiyatlarda hafif bir toparlanmaya yol açtı. Ancak Trump’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşme, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sonlanabileceği yönündeki spekülasyonları artırdı. Bu durum, piyasalarda arzın artabileceği beklentisi yaratınca, Brent ve WTI türü petrol fiyatları üst üste dördüncü hafta da düşüş gösterdi.

10 Şubat haftasında 77,02 dolara kadar yükselen Brent petrol, haftayı yüzde 0,2 düşüşle 74,40 dolardan kapattı. WTI ise aynı dönemde 70,71 dolara inerek yüzde 0,2 değer kaybetti.

Uzmanlar kalıcı bir yükseliş beklemiyor

Uluslararası veri analitik şirketi Kpler’in Kıdemli Petrol Uzmanı Homayoun Falakshahi, petrol fiyatlarındaki kısa vadeli toparlanmanın Çin’den gelen olumlu ekonomik veriler ve Trump yönetiminin politikalarının etkisiyle gerçekleştiğini belirtti.

Ancak Falakshahi, bu yükselişin kalıcı olmayacağına dikkat çekerek şu değerlendirmede bulundu:

"Fiyatlardaki artışın uzun süre devam etmesini beklemiyorum. Piyasa hâlâ oldukça durağan. Üstelik, önümüzdeki üç ay boyunca Avrupa ve Asya’daki birçok rafineri bakım nedeniyle devre dışı kalacak. Bu da fiziksel ham petrol talebinin azalmasına ve fiyatların baskılanmasına yol açacaktır."

Falakshahi, ayrıca OPEC+ grubunun üretim artışlarını nisan sonrasına ertelemesi durumunda fiyatların yükseliş trendine girebileceğini belirtti. Ancak yine de, Brent petrolün varil fiyatının 80-85 dolar seviyesini kolayca aşmasını beklemediklerini söyledi.

Piyasalar "bekle ve gör" yaklaşımında

Viyana Enerji Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Fereydoun Barkeshli, uluslararası petrol piyasasının 2024’ün ikinci yarısından bu yana zayıf bir seyir izlediğini belirtti.

"Piyasa oyuncuları Çin’in talebine temkinli yaklaşıyor. OPEC+ grubu, üretim kotalarına sıkı şekilde bağlı kalıyor. Irak ve Kazakistan, önceki üretim artışlarını geri çekti. Ancak Trump’ın petrol ve enerji politikaları piyasaya karışık sinyaller gönderdi."

Barkeshli, Trump’ın Paris İklim Anlaşması’ndan çekilmesini büyük petrol üreticilerinin olumlu karşıladığını, ancak ABD’nin fosil yakıt üretimini artırma politikasının piyasada daha fazla petrol olacağı algısını güçlendirdiğini belirtti.

Bu belirsizlikler nedeniyle piyasaların "bekle ve gör" stratejisini benimsediğini" söyleyen Barkeshli, OPEC+ grubunun üretim kotasını artırıp artırmama kararını dikkatle değerlendirdiğini vurguladı.