DOGE’un 55 milyar dolar tasarruf iddiası: Veriler doğrulamıyor

ABD’de Hükümet Verimliliği Dairesi (DOGE) olarak adlandırılan federal maliyet azaltma çalışmaları, bugüne kadar harcamalarda 55 milyar dolar tasarruf sağladığını söylüyor ancak web sitesinde yer alan veriler bunun yalnızca 16,6 milyar dolarını oluşturuyor. Bu da DOGE'un web sitesinde yayınlanan verilerde bir sözleşmeyi 8 milyar dolar olarak yanlış gösteren ve daha sonra federal veri tabanında sadece 8 milyon dolar olarak düzeltilen bir hata da hesaba katıldığında kurumun sözleşmeler ve kiralamalar da dahil olmak üzere kalemlere ayrılmış tasarruflarının toplam neredeyse yarı yarıya azaltarak yaklaşık 8.6 milyar dolara iniyor.

Güvenilirliğine dair soru işaretleri var

Başkan Donald Trump'ın yakın müttefiki ve DOGE'un başındaki isim olan Elon Musk, maliyet düşürme amaçlı bu kuruluşun maksimum şeffaflık sağlayacağını taahhüt etti. Ancak DOGE'un muhasebesi, kendi raporlarının güvenilirliği ve hesap verebilirlik düzeyleri hakkında soru işaretleri yaratıyor. Adına rağmen, bir bakanlık değil, Beyaz Saray bünyesinde, genel müfettişler de dahil olmak üzere geleneksel federal gözlemcilerin bakışları dışında faaliyet gösteren bir ofis. Musk'ın girişimdeki rolü de çıkar çatışması sorularını gündeme getirdi. Şirketi SpaceX milyarlarca dolarlık federal sözleşmeler aldı. Trump, Musk'ın yönettiği altı şirketle ilgili çatışmalar varsa kendisini denetleyeceğini söyledi. Milyarder girişimcinin federal bir mali açıklama yapması gerekiyor ancak bu kamuya açıklanmayacak.

DOGE, listelenen tasarrufları detaylandıran web sitesinde, tüm verileri geçerli kurallar ve düzenlemelerle tutarlı olarak, tamamen şeffaf bir şekilde yüklemek için çalıştığını söylüyor. Bazı sözleşmelerin nihai fesih bildirimlerinin kamuya açıklanmasının 1 ay kadar gecikebileceği de belirtildi. Geçen hafta Oval Ofis'te gazetecilere konuşan Musk, söylediği bazı şeylerin “yanlış olacağını ve düzeltilmesi gerektiğini” söyledi ve DOGE'un hataları düzeltmek için hızlı hareket edeceğini sözlerine ekledi. Bu hafta çarşamba itibariyle, DOGE web sitesi, daha önce 8 milyar dolar olarak listelenen sözleşme için 8 milyon dolarlık bir tasarruf değeri gösterecek şekilde güncellendi ancak 55 milyar dolarlık üst düzey tasarruf iddiasını koruyor.

Doğrudan Trump’a rapor veriyor

DOGE, federal hükümet içinde hızlı bir şekilde hareket ederek sözleşmeleri iptal etti ve kurumlar arasında binlerce çalışanın işine son verdi ve zaman zaman işine son verilen çalışanları hızla yeniden işe aldı. Çalışmaları büyük ölçüde kimin dahil olduğu ve ne yaptıkları konusunda gizlilik içinde yürütüldü. Trump yönetimi bu hafta bir mahkeme bildiriminde Musk'ın DOGE için çalışmadığını, bunun yerine doğrudan Trump'a rapor verdiğini ve bunun da kendisini bazı şeffaflık yasalarından koruyacağını iddia etti.

Demokratların, federal sendikaların ve bazı muhaliflerin DOGE'un eylemlerindeki spesifiklik eksikliğine ilişkin eleştirilerinin ardından kurumun web sitesi salı günü itibariyle tahmini tasarruflarla birlikte iptal edilen yaklaşık 700 sözleşmenin ayrıntılı bir listesi de dahil olmak üzere daha fazla ayrıntı sunmaya başladı. Gayrimenkulle ilgili yaklaşık 145 milyon dolarlık ek tasarruf da listede yer aldı.

DOGE'un azalttığını iddia ettiği en pahalı sözleşme, 2022'nin sonlarından itibaren ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza bünyesindeki Çeşitlilik ve Sivil Haklar Ofisi'ne hizmet sağlamak üzere D&G Support Services  ile yapılan 8 milyar dolarlık sözleşme. Ancak hesaplar 8 milyar dolarlık bir sözleşme bedelini desteklemiyor. Son yıllarda ICE'nin tüm yıllık bütçesi 9 milyar dolar civarında seyrediyordu. Usaspending.gov'a göre kurumun son üç mali yılda imzaladığı en büyük sözleşmeler, charter uçuş hizmetleri için 800 milyon dolar ve refakatsiz çocukların ve ailelerin taşınması için 787 milyon dolardı.

DOGE web sitesinde yer alan sözleşme koduyla Federal Tedarik Veri Sisteminde yapılan aramada birkaç belge ortaya çıkıyor. Eylül 2022 tarihli orijinal sözleşme dosyasında toplam sözleşme bedeli olarak 8 milyar dolar gösteriliyor. Ancak 28 Ocak'ta yapılan bir güncelleme toplam sözleşme bedelini 8 milyon dolar olarak düzeltti. Bu DOGE sitesinin sözleşmeyi 8 milyar dolar tasarruf olarak göstermesiyle aynı güne denk geldi. Sözleşmenin önce kısmi, sonra da tamamen feshedildiğini gösteren 29 Ocak ve 30 Ocak tarihli iki dosya daha ortaya çıktı. Bunların her ikisi de toplam sözleşme bedelini 8 milyon dolar olarak gösteriyor.

Mahkeme erişim engelleme talebini reddetti

Salı günü bir federal yargıç, DOGE ekiplerinin hükümet içi sistemlere erişimini ve çalışanların ABD kurumlarından çıkarılmasını geçici olarak engelleme talebini reddederek Trump'a imza attığı kararlarda bir zafer daha kazandırdı. Trump yönetimi Musk'ın çabalarını övdü ve çok daha fazlasının da yapılacağını da belirtti. Hazine Bakanı Scott Bessent bu hafta Fox News'a verdiği bir röportajda, DOGE'un şimdiye kadar tahmini 50 milyar dolar tasarruf sağladığı iddialarını yineledi ve bunu “Çok iyi bir başlangıç” olarak nitelendirdi.

Trump, Musk ile birlikte Fox News sunucusu Sean Hannity ile salı günü yayınlanan ortak bir programda, Musk'ın çalışmalarının “milyarlarca dolar bulmak olduğunu ve bunun yüz milyarlarca dolar değerinde dolandırıcılık olacağını” söyledi. Bu arada Musk, açığı 1 trilyon dolar azaltmaya yönelik genel hedefini yineledi. Ancak, özellikle Trump'ın Sosyal Güvenlik, Medicare ve Medicaid programlarına dokunmayacağı sözünü verdiği düşünüldüğünde, DOGE'nin derin kesintilerle bile bu meblağlara nasıl ulaşacağı belirsiz. ABD'nin ihtiyari harcamaları yıllık yaklaşık 1.8 trilyon dolar ve bunun neredeyse yarısı askeri harcamalar. DOGE, bir sonraki hedefleri arasında Savunma Bakanlığı var.