Büyük teknoloji şirketleri yapay zeka yatırımlarında frene basmıyor

Amazon’un 2025 yılı için altyapıya 100 milyar dolardan fazla yatırım yapacağını açıklaması, büyük teknoloji şirketlerinin yapay zeka harcamalarındaki hız kesmeyen artışı gözler önüne serdi. Microsoft, Alphabet (Google’ın ana şirketi), Amazon ve Meta’nın 2024 yılı toplam sermaye harcamaları 246 milyar dolara ulaştı. Bu rakam 2023’te 151 milyar dolardı. Şirketler, 2025’te bu harcamaların 320 milyar doları aşabileceğini öngörüyor.

Bu devasa harcama planları, dördüncü çeyrek kazanç raporlarıyla birlikte açıklandığında piyasaları şaşırttı. Aynı zamanda, ocak ayı sonunda Çinli girişim DeepSeek’in düşük maliyetli ve yenilikçi bir yapay zeka modelini piyasaya sürmesiyle yaşanan hisse satış dalgasını daha da hızlandırdı.

Bulut bilişim büyümesi bekleneni vermedi, piyasalarda düşüş yaşandı

Microsoft ve Google’ın ana şirketi Alphabet, bulut bilişim alanındaki büyümenin beklentilerin altında kalmasıyla piyasa değerlerinden 200 milyar dolar kaybetti. Alphabet hisseleri yüzde 8 düşerek son on yılın en büyük beş kaybından birini yaşadı.

Yatırımcılar, büyük teknoloji şirketlerinin yapay zeka harcamalarını hızla artırmasının finansal getirileri konusunda daha temkinli bir tavır sergiliyor. AllianceBernstein’dan Jim Tierney, "Şirketlerin kontrolsüz harcamaları yatırımcılar arasında şüphe uyandırıyor. Özellikle gelirlerde aynı ölçüde bir artış olmaması endişeleri artırıyor" dedi.

Google, yapay zeka destekli sohbet botu Gemini’nin kullanım oranları ve gelirlerine dair net bilgiler paylaşmazken, Microsoft’un sunduğu Copilot yapay zeka araçları ise pahalı ve teknik sorunlarla dolu olduğu gerekçesiyle şirketler tarafından temkinli yaklaşılan bir ürün haline geldi.

DeepSeek’in hamlesi Nvidia hisselerini vurdu

DeepSeek adlı Çinli girişimin geliştirdiği R1 modeli, piyasada büyük yankı uyandırdı. Şirket, Google ve OpenAI’nin ürünleriyle benzer akıl yürütme yeteneklerine sahip bir yapay zeka modeli geliştirdiğini ve bunu Nvidia’nın en gelişmiş çiplerini kullanmadan çok daha düşük maliyetle gerçekleştirdiğini duyurdu.

Bu haberin ardından Nvidia’nın hisseleri yüzde 17 değer kaybetti ve şirketin piyasa değeri bir günde 600 milyar dolar düştü. Hisseler daha sonra toparlansa da bu düşüş, yatırımcıların ucuz ve erişilebilir yapay zeka modellerine olan ilgisinin arttığını ve bu durumun büyük teknoloji şirketlerinin kâr marjlarını etkileyebileceğini gösterdi.

CEO’lar büyük yatırımları savunmaya devam ediyor

Google CEO’su Sundar Pichai, 2025 yılı için belirlenen 75 milyar dolarlık yatırım planını savunarak, yapay zekanın “karşımıza çıkabilecek en büyük fırsatlardan biri” olduğunu söyledi. Pichai, DeepSeek gibi girişimlerin geliştirdiği düşük maliyetli modellerin bile sektördeki talebi artıracağını ve yeni araştırma alanları açacağını savundu.

Microsoft CEO’su Satya Nadella ise Davos’ta yaptığı açıklamada, "Azure’u genişletmek için 80 milyar dolar harcayacağım, müşteriler Microsoft’a güvenebilir" dedi. Microsoft’un, OpenAI’ye yaptığı erken yatırımları avantaja çevirmek için agresif büyüme stratejisini sürdürmesi gerektiğini vurguladı.

Amazon CEO’su Andy Jassy ise Amazon Web Services’in (AWS) artan talebine yanıt vermek için 2025’te 100 milyar doların üzerinde yatırım yapacaklarını duyurdu. Jassy, "Piyasada güçlü bir talep var ve biz de buna uygun hareket ediyoruz" dedi. Ancak Amazon hisseleri, bu açıklamanın ardından mesai sonrası işlemlerde yüzde 7 oranında düştü.

Meta’nın yapay zeka harcamaları yatırımcıları ikna etti

Meta’nın 2024’te yapay zeka için yaptığı 40 milyar dolarlık yatırımın ardından CEO Mark Zuckerberg, önümüzdeki yıllarda “yüz milyarlarca dolar” daha harcama sözü verdi. Ancak Meta hisseleri, diğer büyük teknoloji şirketlerinin aksine yükseliş gösterdi.

Analistler, Meta’nın Facebook ve Instagram’daki reklam hedefleme sistemlerini geliştirmek için yapay zekayı kullanmasının yatırımcılara somut getiriler sunduğunu belirtiyor. Meta’nın, yapay zeka yatırımlarından anında gelir yaratabilmesi, yatırımcıların şirkete yönelik güvenini artırıyor.

Google ise yapay zekayı arama motoruna entegre etmek konusunda zorluk yaşıyor. Yeni “yapay zeka özetleri” sayesinde kullanıcılar, arama sonuçlarının üst kısmında doğrudan yanıt alabiliyor. Ancak bu durum, Google’ın temel gelir kaynağı olan reklam bağlantılarının geri planda kalmasına yol açabilir.

Analistler, Google’ın arama motorunun geleceğine dair bazı belirsizlikler olsa da şirketin hala güçlü bir pozisyonda olduğunu belirtiyor. Bernstein analisti Mark Shmulik, "Google’ın arama imparatorluğunda bir çatlak varsa bile, bu henüz rakamlara yansımıyor" diyerek, şirketin 2024’ün son çeyreğinde reklam gelirlerinin yüzde 13 artarak 54 milyar dolara ulaştığını vurguladı.

Teknoloji devleri piyasayı domine etmeye devam ediyor

“Magnificent Seven” olarak bilinen büyük teknoloji şirketleri (Apple, Nvidia ve Tesla dahil), S&P 500’deki diğer şirketlerden çok daha yüksek sermaye harcamaları yapmaya devam ediyor. Société Générale’e göre, bu grubun sermaye harcamaları 2024’te yüzde 40 artarken, diğer 493 şirket için bu oran sadece yüzde 3,5 seviyesinde kaldı. Aynı dönemde, bu elit grubun kârları yüzde 33 artarken, geri kalan şirketlerin kârı sadece yüzde 5 yükseldi.

Yapay zeka yatırım çılgınlığı yalnızca halka açık şirketlerle sınırlı değil. DeepSeek gibi girişimler hızla fon bulmaya devam ediyor. OpenAI CEO’su Sam Altman, SoftBank ve Oracle ile birlikte ABD’de yapay zeka altyapısına 100 milyar dolarlık yatırım planlıyor. Uzun vadede bu rakamın 500 milyar dolara ulaşabileceği belirtiliyor.

RBC Capital Markets analisti Rishi Jaluria, “Bir noktada yapay zeka balonu patlayabilir mi? Evet, Ancak eğer lider konumdaysanız, asla frene basamazsınız” dedi.