Avrupa'nın LNG ithalatında düşüş

Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü'nün (IEEFA) yayımladığı rapora göre, Avrupa'nın LNG ithalatındaki azalışta yenilenebilir enerji yatırımlarının artışı, gaz talebindeki azalma ve boru hattı gazı ithalatındaki yükseliş etkili oldu. Avrupa'nın toplam gaz talebi, 2021 ile 2024 arasında yüzde 20 oranında azaldı.

Kasım ve aralıkta yükseliş görüldü

2024 yılı genelinde gaz talebi yatay seviyelerde kalırken kasım ve aralık aylarında bir artış gözlemlendi. Bununla birlikte Avrupa'da gaz depolama önlemleri arz şoklarını büyük ölçüde dengeledi ve özellikle kış aylarında arz güvenliğini sağladı.

LNG ithalatı ve depolama durumu

Aralık ayında gaz talebindeki artışa rağmen LNG ithalatı 2023'ün aynı dönemine kıyasla yüzde 3, 2022'ye göre ise yüzde 17 düşüş gösterdi. Avrupa Birliği (AB) gaz depolarının doluluk oranı 2023'ün sonunda yüzde 72,16 olarak kaydedildi.

LNG altyapısı talebin gerisinde kalmaya devam ediyor

Raporda, Avrupa'daki LNG yeniden gazlaştırma kapasitesinin geçen yıl yalnızca yüzde 6 arttığı belirtilirken toplam kapasitenin 2021'den bu yana yüzde 29 büyüdüğü ifade ediliyor. 2021-2030 arasında LNG ithalat kapasitesinin yüzde 60 artması bekleniyor ancak bu altyapı, düşen talep nedeniyle 2030'a kadar ortalama yüzde 30 kullanım oranına gerileyebilir. AB'nin LNG terminallerinin 2023 yılındaki kullanım oranı yüzde 58 iken, 2024'te bu oran yüzde 42'ye düşmesi bekleniyor.

2024'te Avrupa'nın LNG ithalatı, 135 milyar metreküpe düşerken, AB'nin ithalatı da yüzde 16 azalarak 112 milyar metreküpe geriledi. LNG'nin Avrupa'nın toplam gaz tüketimindeki payı yüzde 30, AB'deki payı ise yüzde 34 olarak kaydedildi. Bu oranlar, 2023'te sırasıyla yüzde 37 ve yüzde 40 idi.

Rusya ile bağımlılık hala devam ediyor

Avrupa, enerji bağımsızlığı hedeflerine yönelik politikalar belirlemiş olsa da, Rusya'dan LNG ithalatı gözle görülür bir artış gösterdi. AB üyesi ülkeler, geçen yıl LNG ithalatının büyük bir kısmını (50 milyar metreküp) ABD'den gerçekleştirdi ancak Rusya'dan yapılan LNG ithalatı bir önceki yıla göre yüzde 18 arttı. Fransa, Rus LNG ithalatını yüzde 81 oranında artırarak, 2024'te İspanya'yı geçip Avrupa'nın en büyük Rus LNG ithalatçısı oldu.

2025'te artış bekleniyor

IEEFA raporuna göre, 2025 yılında Avrupa'nın LNG ithalatı yüzde 17 oranında artarak 158 milyar metreküpe ulaşacak. Ancak bu seviyenin 2022'nin gerisinde kalması, Avrupa'nın LNG talebinde zirveyi geride bırakmış olabileceği düşüncesini doğuruyor.

Raporda, Avrupa'nın enerji arz güvenliğini artırabilmek için bölgesel iş birliği ve mevcut altyapının daha verimli kullanılması gerektiği vurgulandı. Ayrıca AB'nin fosil yakıtlara bağımlılığı azaltma çabaları da önemli bir gündem maddesi olarak öne çıktı. 2023'te rüzgar ve hidroelektrik üretiminin arttığı, güneş enerjisi üretiminin rekor seviyelere ulaştığı, fosil yakıt bazlı üretimin ise azalmaya devam ettiği bildirildi.