ABD kuş gribi salgını nedeniyle yumurta fiyatları uçtu: Yıllık artış yüzde 53

Kuş gribi salgını, milyonlarca tavuğun itlaf edilmesine yol açarak yumurta arzında ciddi bir azalmaya neden oldu. Dün açıklanan enflasyon verileri, ülkede yumurta fiyatlarının hızla yükseldiğini gözler önüne serdi.

ABD Çalışma Bakanlığı’nın verilerine göre, Amerikalıların yaşam maliyeti ocakta aylık bazda yüzde 0,5, yıllık bazda ise yüzde 3 arttı. Aynı dönemde gıda fiyatlarında aylık yüzde 0,4, yıllık yüzde 2,5 oranında bir yükseliş yaşandı. Evde yemek yapmanın maliyeti ise özellikle bazı temel ürünlerdeki artışla aylık yüzde 0,5, yıllık yüzde 1,9 oranında yükseldi.

Et, kümes hayvanları, balık ve yumurta grubundaki fiyatlar ocakta aylık yüzde 1,9, yıllık yüzde 6,1 artış kaydetti. Ancak bu grupta en dikkat çekici yükseliş yumurta fiyatlarında görüldü.

Yumurta fiyatları yıllık bazda yüzde 53 arttı

ABD’de yumurta fiyatları ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 15,2, yıllık bazda ise yüzde 53 yükseldi. Bu oran, Haziran 2015’ten bu yana kaydedilen en büyük aylık artış oldu. Aynı zamanda, ocak ayındaki evde yemek yapma maliyetindeki artışın yaklaşık üçte ikisini yumurta fiyatlarındaki yükseliş oluşturdu.

ABD Türkiye’den yumurta ithal etti

Çalışma Bakanlığı’nın verilerine göre, bir düzine A sınıfı yumurtanın ortalama fiyatı ocakta 4,95 dolara ulaştı. ABD Tarım Bakanlığı’nın Yumurta Piyasaları Görünümü raporuna göre ise 7 Şubat itibarıyla bir düzine yumurtanın ortalama fiyatı 7,34 dolara çıktı.

Kuş gribi salgını nedeniyle Aralık 2024’te 13 milyondan fazla kuş itlaf edildi. Salgın, geçen hafta itibarıyla 8 eyalette 21 milyonu aşkın kuşun kaybına yol açtı. Bu durum üretimi olumsuz etkilerken, ABD’nin yumurta ithalatını da artırdı. Aralık 2024’te ABD’nin yumurta ithalatı bir önceki aya göre yüzde 38 yükseldi. Bu dönemde ABD, en son Ocak 2023’te ithalat yaptığı Türkiye’den de yumurta alımı gerçekleştirdi.

Marketlerde sınırlamalar başladı

ABD'de yumurta arzında yaşanan sıkıntılar bazı marketlerde rafların boşalmasına neden oldu. Stokçuluğun önüne geçmek isteyen büyük perakendeciler, müşteri başına belirli bir alım limiti koymaya başladı. Trader Joe’s, Whole Foods, Costco ve Aldi gibi marketlerde müşterilere en fazla bir, iki veya üç karton yumurta satın alabileceklerine dair uyarı yazıları asıldı.

Restoranlar ek ücret almaya başladı

Yumurta fiyatlarındaki hızlı yükseliş, bazı restoranları da önlem almaya zorladı. Yumurta bazlı yemeklerin maliyetini karşılamak için ek ücret uygulaması devreye alındı. Örneğin, Waffle House restoran zinciri, ülke genelindeki şubelerinde her bir yumurta için 50 sentlik ek ücret almaya başladı. Şirket, piyasa koşullarına göre bu ek ücretin düzenlenebileceğini veya kaldırılabileceğini açıkladı.

Uzmanlar fiyat artışlarının süreceğini öngörüyor

Ekonomistler ve sektör uzmanları, kuş gribi salgını kontrol altına alınana kadar yumurta fiyatlarının artmaya devam edeceğini belirtiyor. Arz sıkıntısının sürebileceği ve ithalatın daha da artabileceği tahmin ediliyor.