2024'teki CEO istifalarına bir yenisi daha eklendi

Stellantis CEO’su Carlos Tavares'in pazar günü yönetim kurulu ile yaşadığı anlaşmazlıklar sonucu istifasını duyurmasının ardından bir görevden ayrılma kararı da Intel’in CEO’su Pat Gelsinger'dan geldi. Henüz dördüncü yılını doldurmayan CEO’nun istifası, şirketin yaşadığı mali sıkıntıların bir yansıması olarak yorumlandı. 

Gelsinger'den boşalan görevi, şirketin yöneticilerinden David Zinsner ve Michelle Johnston Holthaus geçici süreliğine dolduracak. Bağımsız yönetim kurulu başkanı Frank Yeary ise, geçici icra kurulu başkanı olacak. 

Intel, birkaç yıl öncesine dek yarı iletken endüstrisinde baskın bir güçtü; ancak yapay zeka teknolojisinde yaşanan ilerleme ile rakini Nvidia sektörü domine etti. Intel bu domineden yüksek oranda etkilendi. Öyle ki şirketin zararı son çeyrekte 15,7 milyar euro’yu buldu. 

Intel’deki istifa haberi sektöründeki mücadeleyi kaybetmesinin bir sonucu olsa da otomobil üreticisi Stellantis’in CEO’sunun kararının hemen ardından gelmesi CEO istifalarına ilişkin tartışmaları da gündeme getirdi. 

2024 yılında özellikle Wall Street’te CEO değişimleri rekor bir seviyeye ulaştı. Küresel işe yerleştirme firması Challenger, Gray & Christmas’ın verilerine göre, ekim ayı itibarıyla bin 800’den fazla CEO görevden ayrıldı. Bu sayı, geçen yılın aynı dönemindeki bin 500 ayrılışa kıyasla yüzde 19’luk bir artışa işaret ediyor. 

2024 yılında dünyadaki CEO değişimleri

-Hyundai’den kasım ayında yapılan açıklamada CEO görevini yürüten Jae Hoon Chang’ın “Otomotiv Birimi Başkan yardımcısı” olarak atanmasının ardından yerine Jose Munoz’un getirileceği bildirildi. Görevlendirmenin 1 Ocak 2025 itibarıyla başlayacağı açıklandı.

-İsviçre merkezli gıda üreticisi Nestlé’de CEO Mark Schneider’in sekiz yıldır sürdürdüğü görevini şirkette uzun yıllardır çalışan Laurent Freixe’ye devredeceği açıklandı. Freixe, CEO sorumluluğunu 1 Eylül itibarıyla devraldı.

-Ocak ayında yaşanan kaza sonrasında Boeing uçaklarına dair güvenlik krizi devam ederken şirket, yönetimde gerçekleşecek değişiklikleri açıkladı. Mart ayında yapılan açıklamada CEO Dave Calhoun'un, yıl sonunda şirketten ayrılacağı duyuruldu.

-HSBC’nin CEO’su Noel Quinn de nisan ayında emeklilik planını duyurdu ve 2 Eylül’den itibaren şirketin CEO’luğuna, Grup Mali İşler Direktörü (CFO) Georges Elhedery atandı. 

-Faaliyetlerini Brezilya merkezli Natura & Co çatısı altında sürdüren Avon International’da CEO değişimi yaşandı. CEO Angela Cretu, 1 Ocak 2024 itibarıyla geçerli olmak üzere görevini Kristof Neirynck’e devretti.

-Nike’ta CEO koltuğunu Ocak 2020’de devralan John Donahoe'nun görevini ekim ayında bırakacağı ve yerine Elliott Hill'in CEO olarak geri döneceği açıklandı. Görev değişikliği Donahoe’nun perakende satış kanallarından vazgeçerek kendi mağazalarına odaklanma stratejisinin başarısız bir girişim olarak rakamlara yansımasının ardından geldi.  

-Yapay zeka dünyasının önde gelen şirketlerinden OpenAI’da da bu yıl üst düzey yönetim kadrolarından da arka arkaya istifalar geldi. İlk ayrılık haberi, OpenAI’ın baş teknoloji sorumlusu (CTO) Mira Murati’den geldi. Murati’nin ani istifası, teknoloji dünyasında şok etkisi yarattı. Üstelik bu istifanın ardından, kısa bir süre sonra Barret Zoph ve Bob McGrew isimli iki üst düzey araştırma yöneticisi de görevlerinden ayrıldıklarını duyurdu. Üç önemli isim de bir gün içinde görevden ayrılacaklarını duyurdu. Şirketin CEO’su Sam Altman konuya ilişkin yaptığı açıklamada bunun bir geçiş döneminin yansıması olduğunu söyledi. 

Ya Türkiye'de?

Dünyanın yanı sıra Türkiye’de de bu yıl önemli CEO değişiklikleri oldu. Kimi CEO’lar yönetim kurulu kararıyla kimi ise istifasıyla görevinden ayrıldı. Büyük Türk şirketleri aynı dünyada olduğu gibi önemli üst yönetim değişikliklerine sahne oldu. 

-İstanbul Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı (İSG) CEO’su koltuğuna 24 Haziran 2024'te atanan Alp er Tunga’nın, 20 Kasım’da görevinden ayrıldığı açıklandı. Şirket konuya ilişkin açıklamasında “...Alp Er Tunga Ersoy ile her iki tarafın da ortak kararı neticesinde karşılıklı anlaşarak yollarımızı ayırmış bulunmaktayız” ifadelerini kullandı. 

-TAV İşletme Hizmetleri’ne CEO olarak lüks tüketim sektöründe küresel çapta üst düzey yöneticilik yapmış olan Aude Ferrand atandı. Ferrand, 1 Eylül 2024 tarihi itibarıyla görevinr başladı. 

-TEMSA CEO'su Tolga Kaan Doğancıoğlu, 1 Temmuz'da görevini Evren Güzel’e devretti. Güzel, otomotiv ana sanayinde ilk Türk kadın CEO oldu.

-Çalık Holding'in şirketlerinden Çalık Enerji'nin yeni CEO’su Türk Hava Yolları‘nda (THY) 2005-2016 yılları arasında genel müdürlük yapan Temel Kotil oldu. Temel Kotil, 1 Ağustos itibarıyla Çalık Enerji'nin CEO'luk görevini üstlendi.

-Eczacıbaşı İlaç, Sınai ve Finansal Yatırımlar Sanayi ve Ticaret A.Ş.tarafından 22 Ekim 2024 tarihinde KAP’a yapılan bildirimde Eczacıbaşı Topluluğu CEO’su ve Eczacıbaşı Holding’in Genel Müdürü olarak görev yapan Atalay M. Gümrah’ın kişisel tercihleri ve yaşadığı sağlık sorunları nedeniyle bu yıl sonu itibarıyla görevinden ayrılacağı bildirildi. 

-Türkiye'nin en büyük kripto para borsası olan BtcTurk'ün CEO’su Özgür Güneri temmuz ayında görevinden istifa etti. Şirketin kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Kerem Tibuk’un CEO vekili olarak görev yapacağı bildirildi. Güneri’nin istifası şirketin yurt dışına açılma planı ve haziran ayındaki siber saldırının ardından geldi. 

-Garanti BBVA'da ağustos ayında üst düzey bir atama gerçekleşti. CEO Recep Baştuğ’un görevden ayrılma kararı verdiği bildirilirken yerine Mahmut Akten getirildi.

-Metro Türkiye’de de mayıs ayında gerçekleşen değişimde Metro Grup bünyesinde 27 yıldır çeşitli görevler üstlenen ve son olarak Portekiz CEO’su olarak görev yapan David Antunes, Metro Türkiye CEO’su olarak atandı. Antunes, görevi yaklaşık dört yıldır Metro Türkiye’nin dönüşümüne ve büyüme stratejilerine liderlik eden Sinem Türüng’den devraldı.

-Patiswiss CEO’su Elif Aslı Yıldız Tunaoğlu, nisan ayında bir müşterisinin sosyal medyadan yaptığı paylaşımla küflü ürün şikayet etmesi üzerine verdiği yanıtın ardından tepki çekmişti. Tunaoğlu, bu olaydan kısa süre sonra istifasını duyurdu. 

“Her şeyin önüne koyduğum tüketicilerimizden birini, hatalı bir cevapla üzdüm… Samimi özrümün bir yansıması olarak bugün itibarıyla görevimden ayrılıyorum. Görev değişikliği, Yönetim Kurulu kararıyla hızlıca ilan edilecektir.”

-Anadolu Efes Bira Grubu Başkanı ve Anadolu Efes CEO’su Can Çaka, 1 Mart tarihi itibarıyla görevinden ayrıldı. Çaka yerine göreve Anadolu Efes Türkiye Genel Müdürü Onur Altürk getirildi. Eylül ayında IC Holding CEO’su Murad Bayar'ın görevini Can Çaka'ya devrettiği açıklandı.

-Loras Holding tarafından 12 Şubat tarihinde KAP’a yapılan bildirimde CEO olarak görev alan Mehmet Mert Dorman’ın görevinden ayrıldığı ve yerine Mehmet Sever Kalkan’ın atandığı belirtildi.

CEO değişimlerinin nedeni ne?

İşten ayrılmalardaki artış, büyük resimde birçok nedene bağlı. Bunlar değişen iş ortamı, emeklilik ve enflasyon, tedarik zinciri sorunları gibi endişeler nedeniyle ortaya çıkan karmaşık sorunlarla başa çıkma baskısı olarak sıralanabilir.

Uzmanlara göre, yönetim kurulları artık CEO’lardan daha fazla hesap soruyor. Maryland Üniversitesi finans profesörü David Kass, yönetim kurullarının bağımsız hale geldiklerini ve CEO’ları hem kârlılık hem de hisse fiyatı performansından sorumlu tuttuklarını belirtiyor. Kass, bu nedenle CEO’ların ortalama görev sürelerinin kısaldığını ifade ediyor.

ABD ekonomisinin yüzde 90’ını temsil eden halka açık en büyük bin 500 şirkette CEO sirkülasyonunu inceleyen Spencer Stuart’ın 2023 CEO Transitions raporuna göre CEO istifalarının yüzde 86’yla en büyük nedeni emeklilik. Bunu yüzde 10’la hissedar baskısı, yüzde 3’le şirketteki kontrol değişikliği, yüzde 1’le sağlık nedenleri izliyor. Türkiye’de de emekli olan CEO sayısı az değil. Emekliliğin yanı sıra küresel ekonomide yaşanan dalgalanmalar da CEO’ların stratejilerini büyük ölçüde etkilerken, yaşanan gerilim tükenmişliğe yol açıyor. 

Enflasyonu kontrol altına almak için uygulanan sıkı para politikaları, CEO’ların hisse fiyatlarını artırmasını da zorlaştırıyor. Tüm bu nedenlerin yanında CEO’ların herhangi bir aksiyon planı olmazsa; yerlerine yeni plan kuracak kişiler getiriliyor.