Yabancı ortak için görüşmelere başladı

Aile arasında “Satılamaz” kararı alınan ve önümüzdeki beş yıl içinde ton balığı konservesi üreten dünyanın ilk beş şirketi arasına girme hedefiyle yatırım atağına geçilen Dardanel’den beklenmeyen bir karar açıklandı. Şirketten KAP’a yapılan açıklamaya göre 1984 yılında Niyazi Önen tarafından kurulan ve deniz ürünleri, dondurulmuş gıda ile hazır yemek üretimi yapan Çanakkale merkezli gıda şirketinin bir kısmı yabancı bir şirkete satılacak. Açıklamada şu ifadeler yer aldı: "Şirket hakim ortağımız Niyazi Önen Holding A.Ş. tarafından aşağıdaki şekilde yönetim kurulu kararı alındığı bilgisi tarafımıza iletilmiştir. Şirketimizin 28.11.2024 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında; Şirketimizin sahibi bulunduğu Dardanel Önentaş Gıda Sanayi A.Ş. hisse senetlerinden (şirketin sermayesinin yüzde 68,60'ına sahibiz) borsada işlem görmeyen 100 milyon adetlik bölümünün (bu miktar şirketin sermayesinin yüzde 17,06'lık kısmına tekabül ediyor) borsa dışı işlemle, yurtdışında yerleşik bir yatırımcı kuruluşa satışı konusunda ( her halükarda şirket sermayesinin yüzde 51,5'lik kısmının sahibi olarak kalacağımız şekil, kayıt ve şartı ile) görüşmelere başlanmasına ve bu konuda Osman Niyazi Önen ve/veya Aşkın Kurultak'a yetki verilmesine karar verilmiştir."

Dokuz kategorinin yedisinde lider

Avrupa Birliği’ne (AB) sıfır vergi ile ihracat yaparak büyüyen ancak daha sonra AB’nin bir anda ton balığına yüzde 24 vergi getirmesi ile büyük bir mali dar boğaza giren şirket 2011 yılında ADM Capital ve Yıldız Holding ile de satış görüşmeleri yapmış ancak bu satış gerçekleşmemişti. Şirket, 2012 yılından itibaren yükselişe geçmişti. Ürünlerini çeşitlendirerek satışlarını artırmıştı. Holding çatısı altındaki 11 şirketle sandviçten dondurulmuş deniz ürünlerine, hazır yemekten paketli sushi’ye ve kedi - köpek mamasına kadar dokuz farklı kategoride üretim yapılıyor. Dardanel bu kategorilerden yedisinde pazar lideri. Şirketin yılda yaklaşık 300 milyon adet ton balığı konservesi üretimi var. Türkiye konserve ton balığı pazarında toplam cironun yüzde 51’i, toplam konserve ton balığı üretiminin de yüzde 65’i Dardanel’e ait.

Önen’in Yönetim Kurulu Başkanı olduğu Dardanel Önentaş Gıda Sanayi’nin yüzde 31,4’ü halka açık, 68,6’sı Niyazi Önen Holding’e ait. Holding’in yüzde 100 hissedarı da kendisi. Önen’in Forbes Türkiye’nin ekim sayısına yaptığı hesaplamalara göre 2024 yılı sonunda 400 milyon dolar olacağı tahmin edilen ciro, 2029’da 1 milyar doların üstüne çıkacak. Şirket, 2023 yılında üretim miktarını yüzde 17, iç piyasa satışlarını da yüzde 30 artırmayı başardı. Dardanel’in şu anda günlük 120 ton balık işleme kapasitesi var. Çanakkale, Ezine Gıda İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nde yaklaşık 2 milyar lira yatırımla kurulacak fabrikanın kapasitesi 300 ton. Edirne Enez’de de 900 milyon lira yatırımla günlük 100 ton işleme kapasiteli fabrika devreye girdiğinde -bir buçuk yılı bulacak- sadece Türkiye’de günde 520 ton kapasiteye ulaşılacak.

Yunanistan’dan sonra sırada İtalya var 

Cirosunun yüzde 20’sini 38 ülkeye yaptığı ihracatla sağlayan Dardanel, bu oranı yüzde 50’ye çıkartmak için yaptığı hamlelerden biri, 2022’de Yunanistan’daki dondurulmuş deniz ürünleri üreticisi Kallimanis’i 62,3 milyon euro borcunu da devralarak -teşviksiz- satın almak olmuştu. Yatırımları Patras’taki sushi üretim fabrikası ile devam ediyor. Faaliyete başlamak üzere olan bu fabrikaya her an bir yenisi daha eklenebilir; görüşmeler sürüyor. Dardanel’in Avrupa ayağı Yunanistan ile sınırlı kalmayacak. 2025’in ilk çeyreğinde Dardanel Italy kurulacak. Önen, “Anlamlı bir pazar payı olan, bütçemize uygun şirket arıyoruz. Bulduğumuzda -ki yakındır- satın alabilirim” diyor.     

Önen Gıda da halka açılacak 

Sandviç ve suşilerin üretimini yapan Önen Gıda’nın da yılbaşına kadar sermaye artırımı yaptıktan sonra halka arz edilmesi planlanıyor. Bu şirketin ve Yunanistan’daki işlerin başında Niyazi Önen’in kızı Ayşe Önen Özoğuz var. Oğlu Mehmet Önen de şirketle bağlantısını koparmadan girişimcilikte kendi hikayesini yazmak için Hollanda’da bir şirket açtı.