Verimlilik açısından Türkiye'nin OECD ülkeleri arasındaki performansı

 Nobel ekonomi ödülünün bu yılki sahibi Türk - Amerikan asıllı ekonomist Profesör Dr. Daron Acemoğlu, asgari ücret tartışmalarını ücret miktarı üzerinden değerlendirmek yerine verimlilik artışı üzerinden ele alıyor. Prof Dr. Acemoğlu’nun yol haritasına göre Türkiye yüksek gelirli ülkeler sınıfına girmek istiyorsa bunu daha fazla asgari ücretle değil artırılmış verimlilik anlayışıyla sağlayabilir. Yani verimlilik artış gösterdikçe işçi ücretleri de onunla beraber artmaya devam edecektir. 

Verimlilik artışı en basit haliyle girdi miktarına kıyasla çıktı miktarının daha fazla olması anlamına geliyor. Yani aynı işgücü ve sermayeye daha fazla ürün elde edilmesi olarak yorumlanabilir. Üretim süreçlerindeki verimliliği artırmak ve daha verimli teknolojilere yatırım yapmak verimlilik artışının yapıtaşları arasında yer alıyor.

Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (OECD) verilerine göre Türkiye gayrı safi milli gelir (GNI) sıralamasında OECD sıralamasında aşağılarda yer alıyor. Saat başına gayrı safi milli hasıla sıralamasında Türkiye biraz daha yukarıda kalsa bile halen OECD ortalamasının altında seyrediyor. 

Türkiye'nin nüfusu ve OECD arasındaki ekonomik büyüklüğü

Türkiye nüfus bakımından OECD’nin yüzde 6.1’ini oluşturuyor işgücü olarak ise yüzde 4,7’sini. Ancak ekonomik büyüklük olarak 1 trilyon doları biraz aşan Türkiye, OECD’nin toplam ekonomisinin yüzde 1,4’ünü yaratıyor. Bu da Türkiye’nin işgücüne oranla ürettiği mal ve hizmetlerin yüksek kalitede olmadığına işaret ediyor. Ankara Sanayi Odası’nın verilerine göre ise Türkiye’nin dünyadaki ihracat pastasından aldığı pay ise yüzde 1,1 seviyesinde. Meksika’nın yüzde 2,55, Polonya’nın ise yüzde 1,52’lik payı bulunuyor. Yine ASO raporuna göre gelişmekte olan ülkelerin ihracatında yüksek teknolojinin payı yüzde 19’lar seviyesinde. Bu oran Türkiye için ise yüzde 3,8 seviyelerinde seyrediyor. 

OECD’nin ücret istatistikleri incelendiğinde 2000 yılından 2020ye kadar olan süreç incelendiğinde hem ortalama ücretin hem medyan ücretin asgari ücrete yakınsandığı görülüyor. 2000 yılında yüzde medyan ücret asgari ücretin yaklaşık 2,25 katı iken 2020 yılında yüzde 1,5’in altında seyrediyor. 2004 ve 2020 yılları arasında bu oran yüzde 1,25 - 1,50 arasında değişiklik gösterse de 2000 yılındaki seviyeye erişemiyor. 

Türkiye'nin önde gelen OECD ülkeleri arasındaki yeri

Hazırladığımız tabloda OECD ülkelerini baz alarak bir hesaplamada bulunduk ardından bunu bir endekse dönüştürdük. OECD ülkelerinin nüfusuna oranla yarattığı ekonominin büyüklüğünü ortaya çıkardık. Endekste OECD ortalamasını 100 olarak kabul ettik ve ülkeleri buna göre sıraladık. Kişi başına üretilen ekonomik çıktı sıralamasına denk gelen bu endekste Türkiye önde gelen OECD ekonomilerinden sadece Meksika’yı geride bırakmış gözüküyor. 

Benzer nüfustaki diğer ülkeler

Nüfusu gözönünde alındığında Türkiye dünyanın kalabalık ülkeleri arasında yer alıyor. Nüfusu 80-90 milyon arasında olan iki ülke daha var: Almanya ve İran. 

Yaptırımlarla boğuşan İran'ın GYSH'si Türkiye'nin yarısı kadar bile değil. Öte yandan ekonomik zorluklar yaşayan Almanya'nın milli geliri ise Türkiye'nin yaklaşık dört katı. Verimlilik açısından Türkiye'nin gerisinde kalan Meksika'nın nüfusu ise 123 milyonun üzerinde. 

Nobel ödüllü ekonomist Paul Krugman’ın aktardığı şekliyle: "Üretkenlik her şey değildir ama uzun vadede neredeyse her şeydir. Bir ülkenin yaşam standartlarını yükseltme kabiliyeti neredeyse tamamiyle işçi başına aldığı çıktıya bağlıdır”