Türkiye'de meslek gruplarına göre ortalama ücretler: Finans ve sigorta sektörü en yüksek brüt kazancı sağladı  

Türkiye’de 2023 yılında en yüksek yıllık ortalama brüt kazancı, 640 bin 739 lira ile finans ve sigorta sektöründe çalışanlar elde etti. Türkiye genelinde ise yıllık ortalama brüt kazanç 305 bin 784 lira olarak gerçekleşti. Bu rakam erkekler için 314 bin 242 lira, kadınlar için 289 bin 720 lira olarak hesaplandı.  

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin "Kazanç Yapısı İstatistikleri" raporunu yayımladı. Kasım 2023 itibarıyla yapılan çalışmada, aylık brüt asgari ücret 13 bin 414,5 lira olarak belirlendi.  

Aylık ortalama kişi başı brüt ücret 23 bin 789 lira olarak hesaplanırken, erkek çalışanlar ortalama 24 bin 11 lira, kadınlar ise 23 bin 344 lira kazandı. Aylık ortalama kişi başı brüt kazanç ise 26 bin 402 lira olarak kaydedildi. Erkeklerin ortalama brüt kazancı 26 bin 638 lira, kadınlarınki ise 25 bin 931 lira oldu.  

Toplamda aylık ücretli çalışma süresi 200 saat olarak hesaplanırken, erkeklerde bu süre 205 saat, kadınlarda ise 190 saat olarak tespit edildi. Saatlik ortalama brüt ücret 119 lira olurken, erkeklerde 117 lira, kadınlarda 123 lira olarak gerçekleşti.  

Kazanç düzeyi eğitimle artıyor  

2023 yılına ilişkin veriler, eğitim düzeyinin kazançlar üzerinde doğrudan etkili olduğunu ortaya koydu. Yükseköğretim mezunları en yüksek yıllık ortalama brüt kazanca sahip oldu. Yükseköğretim mezunu erkeklerin yıllık ortalama kazancı 431 bin 364 lira, kadınlarınki ise 354 bin 149 lira olarak gerçekleşti.  

Aynı şekilde, yükseköğretim mezunlarının yıllık ortalama brüt ücreti erkeklerde 364 bin 370 lira, kadınlarda 301 bin 73 lira seviyesinde kaydedildi.  

Sektörel kazançlar  

Ekonomik faaliyet kolları arasında finans ve sigorta sektörü 640 bin 739 lira ile en yüksek brüt kazancı sağladı. Bu sektörü, 605 bin 317 lira ile bilgi ve iletişim, 461 bin 514 lira ile kültür, sanat, eğlence ve spor faaliyetleri izledi.  

En düşük kazanç ise 213 bin 518 lira ile konaklama ve yiyecek hizmetleri sektöründe gerçekleşti. Bu sektörü 218 bin 815 lira ile gayrimenkul faaliyetleri ve 227 bin 284 lira ile diğer hizmet faaliyetleri takip etti.  

Kadın çalışanların bazı sektörlerde erkeklerden daha fazla kazandığı görüldü. Ulaştırma ve depolama sektöründe kadınların yıllık ortalama brüt kazancı 414 bin 502 lira, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme sektöründe ise 453 bin 413 lira olarak kaydedildi.  

Meslek grupları arasında ise yöneticiler 538 bin 530 lira ile en yüksek kazancı elde etti. Profesyonel meslek mensupları 409 bin 767 lira ile ikinci sırada yer aldı. Nitelikli tarım, ormancılık ve su ürünleri çalışanları ise 202 bin 809 lira ile en düşük kazanca sahip oldu.  

Kazanç farkı erkeklerin lehine  

Kadın ve erkek çalışanlar arasındaki kazanç farkı en çok lise mezunlarında görüldü. Erkekler, lise mezunları arasında kadınlardan yüzde 20 daha fazla kazandı. Bu fark ilkokul mezunlarında yüzde 14,9 seviyesinde gerçekleşti.  

Yıllık ortalama brüt ücret bazında ise en yüksek fark yüzde 17,4 ile yükseköğretim mezunları arasında kaydedildi. En düşük fark yüzde 13,2 ile ilkokul ve altı eğitim düzeyinde görüldü.  

Kadın-erkek arasındaki kazanç farkının en belirgin olduğu meslek grupları yüzde 23,5 ile sanatkarlar ve ilgili işlerde çalışanlar, yüzde 22,9 ile teknisyenler ve teknikerler oldu. En düşük fark ise yüzde 2 ile yöneticiler arasında yaşandı.  

Ücret farkı açısından profesyonel meslek mensupları yüzde 21,1 ile en yüksek farkın olduğu grubu oluştururken, en düşük fark yüzde 1,8 ile yöneticilerde görüldü.

Türkiye ortalamasında ise kadınlar erkeklerden yüzde 7,8 daha az kazandı.