Trump Putin ile görüşmesinde hangi varlıkları bölüşecek?

Başkan Donald Trump, ABD ve Rusya'nın Ukrayna'daki çatışmaları sona erdirme çabasının bir parçası olarak varlıkları bölüşmeyi konuşmaya başladıklarını söyledi. Trump’ın bu sözü Vladimir Putin'le yapacağı görüşmede Kiev'in çıkarlarını feda etmeye hazırlandığının işareti olarak yorumlandı.

“Pek çok unsur üzerinde mutabakata varıldı”

Görüşmenin amaçlarından biri Rusya Devlet Başkanı'nın Trump'ın bu ay önerdiği ve Ukrayna'nın da kabul ettiği 30 günlük ateşkesi kabul etmesini sağlamak. Putin şu ana kadar bu fikri prensipte kabul ettiğini ancak bazı koşulların yerine getirilmesini istediğini söyleyerek kararsız olduğunu gösterdi. Pazartesi akşamı bir sosyal medya paylaşımında bulunan Trump, “Yarın sabah Başkan Putin ile Ukrayna'daki Savaş hakkında konuşacağım. Nihai Anlaşmanın pek çok unsuru üzerinde mutabakata varıldı ancak geriye pek çok şey kaldı” ifadelerini kullandı. Bu açıklamalar ve Trump'ın pazar gecesi gazetecilere yaptığı, iki tarafın mal varlıklarının nasıl paylaşılacağını konuşmaya başladığı yönündeki yorumları, Ukrayna olsun ya da olmasın pek çok kararın çoktan alındığını gösteriyor.

Kiev ve Avrupalı müttefikleri, Trump'ın kendilerini Rusya'nın şartlarına uygun bir anlaşmaya zorlayarak Ukrayna'yı zayıflatmasından ve gelecekte Kremlin'e karşı savunmasız bırakmasından endişe ediyor. Ateşkesin yanı sıra Trump ve Putin'in, ABD liderinin göreve başlamasından bu yana yaptıkları ikinci görüşme olacak telefon görüşmesinde daha geniş ticari çıkarların ele alınması ve Beyaz Saray'ın Moskova ile ilişkileri yeniden tesis etmeye çalıştığı bir dönemde iki lider arasında yüz yüze bir zirvenin de planlanması bekleniyor.

Putin Trump’ı ikna edebilir mi?

Putin'in geçen hafta ABD'li ve Ukraynalı yetkililer tarafından üzerinde anlaşmaya varılan 30 günlük ateşkes planına alenen bağlı kalmamasına rağmen, Trump ve ekibi 1.900 kilometre uzunluğundaki bir sınır boyunca çatışmaları durduracak bir ateşkesin ilerleme olasılığı konusunda iyimser olduklarını ifade ettiler. Ancak şu ana kadar verilen ipuçları Trump'ı eleştirenleri, seçim kampanyasında savaşı kısa sürede, hatta belki de Beyaz Saray'a dönmeden önce sona erdirme sözü veren Trump'ın Ukrayna'nın rızası olmadan Rusya'ya taviz verebileceği ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’i tehlikeli bir duruma sokabileceği endişesine sevk ediyor.

RAND'da Rusya ve askeri konular üzerine politika araştırmacısı olan Ann Marie Dailey, “Ukrayna açısından en kötü durum, Trump'ın Rusya’nın iddialarının meşru ve kabul edilebilir olduğuna ikna edilmesi ve ardından Ukrayna'ya bunları kabul etmesi için baskı yapması olacaktır” dedi. Senato Dış İlişkiler Komitesi'nin en üst düzey Demokrat üyesi olan Senatör Jeanne Shaheen yaptığı açıklamada Trump'ı “Vladimir Putin'in sahte pohpohlamalarına ya da manipülatif taktiklerine kanmamaya” çağırdı.

Hafta başında Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde ABD ve Ukrayna'nın üzerinde anlaştığı 30 günlük ateşkesin ana hatlarını imzalamasını sağlamak amacıyla 13 Mart'ta Putin ile görüşen Beyaz Saray özel temsilcisi Steve Witkoff, pazar günü Rusya Devlet Başkanı ile yaptığı görüşmeleri olumlu olarak nitelendirdi. ABD-Rusya görüşmelerinin ayrıntıları şu ana kadar kabataslaktı. Ancak pazar gecesi Air Force One'da gazetecilere konuşan Trump, iki tarafın “belirli varlıkları bölüşmekten” bahsettiğini ve buna Ukrayna'nın Zaporizhzhia bölgesindeki Rus işgali altındaki nükleer santrale atıfta bulunarak enerji santrallerinin de dahil olduğunu söyledi. Trump, “Enerji santralleri hakkında konuşacağız. Bu büyük bir soru ama sanırım her iki taraf, Ukrayna ve Rusya tarafından çoktan tartışılmış durumda” dedi.