Suudi Arabistanlı milyarderler yedi yıl aradan sonra Forbes listesine geri döndü

Forbes dergisi, 2018 yılında Suudi Arabistanlı milyarderleri dünyanın en zengin insanları listelerinden çıkarmıştı. Ancak bu yıl, ülkede art arda gelen halka arzlar ve ekonomik açılımlar sayesinde, Suudi milyarderler tekrar listeye dahil edildi. Peki bu karar neden alındı, neler değişti?

Yedi yıllık aranın nedeni: 2017’deki gözaltılar ve bilgi belirsizliği

Forbes, Suudi Arabistanlı milyarderleri 2018’den itibaren yıllık “Dünyanın Milyarderleri” listesinden çıkarmıştı. Bu kararın temelinde, 2017 yılında ülkede yaşanan önemli bir gelişme yatıyordu: Kraliyet ailesinden önde gelen bir prensin de aralarında bulunduğu yüzlerce zengin iş insanı, yolsuzluk iddialarıyla ev hapsine alınmış ve aylarda Riyad’daki Ritz Carlton Oteli’nde tutulmuştu. Suudi hükümetinin amacı, bütçeyi desteklemek için 100 milyar dolarlık bir kaynak yaratmaktı. O dönem Forbes listesinde yer alan en az dört Suudi milyarderin de gözaltına alındığı bildirildi. Ancak bu kişilerin ne kadar ödeme yaptığı kamuoyuyla paylaşılmadı. Bilgi şeffaflığındaki eksiklik nedeniyle, Forbes 2018’de bu isimleri listeden çıkardı.

2025 listesinde 15 Suudi milyarder var

Bu yıl ise tablo değişti. Suudi borsasında yaşanan halka arz dalgası sayesinde, Suudi Arabistanlı milyarderler yeniden listeye dahil edildi. Forbes’un 2025 Dünya Milyarderleri listesine göre, 15 Suudi milyarder yer alıyor. Bu sayı, 2017 yılında listede yer alan 10 kişiden fazla.

Forbes Türkiye Dolar Milyarderi Türkler 2025 listesi

Listede yer alan milyarderlerin yaşları 49 ila 95 arasında değişiyor ve tamamı erkek. Toplam servetleri ise yaklaşık 55,8 milyar dolar olarak tahmin ediliyor.

El Velid bin Talal yeniden zirvede

Listede en üst sırada yer alan isim, Prens El Velid bin Talal. Tahmini serveti 16,5 milyar dolar olan Talal, aynı zamanda listeye geri dönen tek isim. Servetinin yaklaşık yüzde 40’ı, Suudi borsasında işlem gören Kingdom Holding şirketindeki hisselerinden geliyor. Bu şirket; Four Seasons otelleri, Paris’teki George V oteli ve Elon Musk’la birlikte X (eski adıyla Twitter) platformunda düşük oranlı hisselere sahip.

El Velid bin Talal, en son 2017 yılında Forbes listesinde yer almış ve o dönem serveti 18,7 milyar dolar olarak açıklanmıştı. 2017 listesindeki diğer isimlerden ikisi – Saleh Kamel ve Abdullah Al Rajhi – hayatını kaybetti. Kalan diğer isimler ise (örneğin Abdul Majeed, Salman ve Fawaz Alhokair kardeşler) bu yıl listeye giremedi; çünkü şirketlerinin hisse değerlerinde ciddi düşüşler yaşandı.

Yeni milyarderlerin çoğu halka arzlardan geldi

2025 listesine giren 14 diğer Suudi milyarder ise tamamen yeni isimlerden oluşuyor. Bu kişilerin altısı, son yıllarda şirketlerini Suudi borsasında halka arz eden kurucu ya da ortak kurucular. Bu isimler arasında en dikkat çekeni, listedeki ikinci en zengin kişi olan Sulaiman Al Habib.

Riyad merkezli Dr. Sulaiman Al Habib Tıp Hizmetleri Grubu’nun kurucusu olan Al Habib, 1995 yılında kurduğu hastane zincirini 2020’de halka arz etti. Şirketin yüzde 40’lık hissesine sahip olan Al Habib’in serveti 10,9 milyar dolar olarak hesaplandı.

Aile servetlerini büyüten yeni kuşak

Bazı milyarderler ise ailelerinden devraldıkları şirketleri büyütüp listeye girmeyi başardı. Emad, Essam ve Sulaiman Al Muhaidib kardeşler, babaları Abdulkadir’in 1996’daki ölümünden sonra Dammam merkezli Al Muhaidib Grubu’nu devraldı. Şirketi tüketici ürünleri, altyapı, gayrimenkul ve finans gibi alanlara yayarak genişlettiler. Her biri özel şirkette yüzde 28 hisseye sahip. Ayrıca Suudi Arabistan ve Mısır’da en az on altı halka açık şirkette hisse sahibiler. Servetlerinin büyük kısmı, 2021’de halka açılan enerji ve su üretimi şirketi ACWA Power’dan geliyor.

Kamu fonu PIF’in etkisi büyük

2018’den bu yana, Suudi Arabistan’ın egemen varlık fonu olan Suudi Kamu Yatırım Fonu (PIF), ülkenin büyük şirketlerinde hisse alarak etkisini artırdı. Örneğin 2022’de, El Velid bin Talal’ın Kingdom Holding şirketi, PIF’in yüzde 16,9 hisse satın alacağını duyurdu. Bu gelişmeyle birlikte Talal’ın hissesi yüzde 95’ten yüzde 78,1’e düştü.

Aynı şekilde, 2023 yılının Kasım ayında PIF, yayıncılık devi MBC’nin yüzde 54 hissesini yaklaşık 1,97 milyar dolara satın aldı. MBC, milyarder Waleed bin Ibrahim al Ibrahim tarafından kurulmuştu. Satıcının, Suudi Maliye Bakanlığı’na bağlı bir kuruluş olan Istedemah Holding olduğu bildirildi. Bu hisselerin Istedemah’a, 2017’deki gözaltı sürecinden sonra devredildiği düşünülüyor.

FIM Partners adlı yatırım şirketinin Londra merkezli makro strateji direktörü Charles Robertson, bu süreci şöyle özetliyor: “MBS dedi ki, ‘Artık ekonomiye katkı sağlama zamanı geldi. Şimdiye kadar lüks hayat yaşadınız, bu dönem sona erdi.’ Bazıları her şeyini kaybetti ama çoğu hükümetle anlaşma yaptı.”

Yabancı yatırımcılar ve halka arzlar rekor seviyede

Suudi Arabistan, 2015 yılında borsasını yabancı yatırımcılara açtı. 2018’den bu yana yabancı yatırımcıların Suudi endeksindeki payı dört katına çıktı. Aynı dönemde halka arzlar da hız kazandı. Sadece 2024 yılında, ana borsa Tadawul’da 15 şirket halka arz gerçekleştirdi. Bu sayı, 2015-2020 yılları arasındaki toplamdan fazla.

Son beş yılda, Suudi şirketleri halka arz yoluyla 24 milyar dolar topladı. Bu rakam, Birleşik Arap Emirlikleri dışındaki tüm Orta Doğu ülkelerinden daha fazla.

Charles Robertson, Suudilerin borsaya olan ilgisini şöyle yorumluyor: “Bu aslında Suudilerin kumar oynama biçimi. Las Vegas’a gitmek yerine borsada oynuyorlar. Yabancı yatırımcılar da ilgi gösteriyor. Borsanın yıllık etkinliği çok kalabalık geçiyor.”

İşte Forbes’un 2025 milyarderler listesinde yer alan Suudi iş insanları  

(Servetler 7 Mart 2025 itibarıyla hesaplandı.)

• 14 Ammar Soliman Fakeeh – 1 milyar $ – Hastaneler  
• 14 Mazen Soliman Fakeeh – 1 milyar $ – Hastaneler  
• 13 Hamad Ali Al-Sagri – 1,1 milyar $ – Spor merkezleri, spor salonları  
• 11 Khalid Abdul Rahman Saleh Al Rajhi – 1,2 milyar $ – Bankacılık, yatırımlar  
• 11 Yousuf Mohammad Jamjoom – 1,2 milyar $ – İlaç sektörü  
• 10 Waleed bin Ibrahim al Ibrahim – 1,4 milyar $ – Yayıncılık  
• 9 Abdullah Amer Al Nahdi – 2,3 milyar $ – Eczaneler  
• 7 Abdullah Al Othaim – 2,5 milyar $ – Marketler, alışveriş merkezleri  
• 7 Abdullah bin Sulaiman Al Rajhi – 2,5 milyar $ – Bankacılık  
• 6 Mohammad Abunayyan – 3,2 milyar $ – Çeşitli sektörler  
• 4 Essam Al Muhaidib – 3,6 milyar $ – Çeşitli sektörler  
• 4 Sulaiman Al Muhaidib – 3,6 milyar $ – Çeşitli sektörler  
• 3 Emad Al Muhaidib – 3,8 milyar $ – Çeşitli sektörler  
• 2 Sulaiman Al Habib – 10,9 milyar $ – Hastane grubu  
• 1 Prens El Velid bin Talal – 16,5 milyar $ – Yatırımlar