Nissan’daki krizi Honda ile birleşme düzeltebilir mi?

Nissan yeniden yaşam savaşı veriyor ve başka bir Japon otomobil üreticisinden yardım alabilir. Honda ve Nissan, Toyota ile rekabet edebilecek bir ittifak için kaynaklarını bir araya getirecek potansiyel bir birleşmeyi değerlendiriyor. Japonya'nın en önemli markalarından biri olan Nissan, ABD ve Avrupa'daki zayıf satışların ardından uçurumun eşiğine geldi. Çin, üst düzey yöneticilere işten çıkarma, otomobil üreticisinin üretim kapasitesinin beşte birini azaltma ve yıllık kâr tahminini düşürmekten başka seçenek bırakmayan büyük bir kâr düşüşünü tetikledi. 

Nissan'ın mevcut mali durumu nasıl?

Nissan CEO’su Makoto Uchida bilançolardaki sıkıntıyı çözmeye, tepkili yatırımcıları savuşturmaya ve markayı canlandırmaya çalışıyor. Kağıt üzerinde rakamlar pek de iyi görünmüyor. Nissan, kasım ayında üç aylık kazançlarını açıkladığında mevcut mali yıl için faaliyet kârı tahminini yüzde 70 oranında düşürerek 500 milyar Yen'den 150 milyar Yen'e (977 milyon dolar) indirdi. Net gelir ilk yarıda yüzde 94 oranında düştü. Şirket kasım ayında, aynı altı aylık dönemde yaklaşık 450 milyar Yen'i tükettikten sonra, ortağı Mitsubishi’deki hisselerinin yaklaşık üçte birini satacağını söyledi. Otomobil üreticisi ve grup şirketlerinin gelecek yıl vadesi dolacak yaklaşık 1,6 milyar dolar borcu var.

Şirketin satışları nasıl?

Nissan'ın satışları en büyük ve en önemli pazarı olan Japonya, Çin ve ABD'de bir süredir düşüyor. Modası geçmiş ürün yelpazesi ve stok birikimleri, otomobil üreticisinin düşüşünü hızlandırıyor. Planlar iyi gittiğinde bile işler tersine dönebilir. Nissan dünyanın ilk kitlesel pazara yönelik elektrikli aracı olan Leaf'i 2010 yılında satışa sundu. Ancak hiçbir zaman Toyota'nın Prius hibrid ile yaptığı gibi küresel bir model yaratamadı. Şu anda Nissan'ın ABD'de de Çin'de de rekabet edebilecek elektrikli ya da hibrit bir aracı yok. 

Anlaşma için ne düşünülüyor?

Honda Genel Müdür Yardımcısı Shinji Aoyama 18 Aralık'ta yaptığı açıklamada Honda'nın birleşme, sermaye ortaklığı veya Nissan ile bir holding şirketi kurulması gibi çeşitli seçenekleri değerlendirdiğini söyledi. Konuyla ilgili bilgi sahibi olan ve görüşmeler özel olduğu için isimlerinin açıklanmasını istemeyen kişiler, iki şirketin birleşme konusunda ön görüşmeler yaptığını aktardı. Söz konusu kişilerden biri, düşünülen seçeneklerden birinin, birleşik işletmelerin altında faaliyet gösterecek yeni bir holding şirketi kurulması olduğunu söyledi. Söz konusu kişi, işlemin Nissan ile sermaye bağları olan Mitsubishi şirketini de kapsayacak şekilde genişletilebileceğini belirtti.

Nissan neden üretimi azaltıyor?

Uchida'nın şirketi yeniden canlandırmak için hazırladığı üç yıllık planın çeşitli unsurları arasında 2027 yılına kadar yılda 1 milyon otomobil daha satma sözü de yer alıyordu. Bir yıldan kısa bir süre sonra, Uchida'nın kasım ayı başında söylediği gibi, bu hedefe ulaşmak pek mümkün görünmüyor. Nissan, Kuzey Amerika, Çin, Japonya ve Avrupa dahil olmak üzere büyük pazarlarının her birinde tahminlerini düşürdükten sonra Mart 2025'te sona eren mali yıl için üretim ve satış beklentisini düşürdü. Şirket şimdi yaklaşık 3,2 milyon araç üretmeyi ve 3,4 milyon araç satmayı hedefliyor. Haziran ayında şirket, zayıf satışlar nedeniyle Changzhou'daki fabrikada üretimi durduracağını açıkladı. Nissan'ın hisseleri Uchida'nın CEO olduğu 1 Aralık 2019'dan bu yana yaklaşık yüzde 47 düştü. Bloomberg tarafından derlenen verilere göre bu, şirkette herhangi bir liderin yönetimindeki hisseler için en az elli yıldır görülen en kötü performans.

Yönetimdeki kargaşa

Ghosn'un halefi Hiroto Saikawa, 2019 yılında fazla tazminat iddialarını içeren bir skandal nedeniyle CEO'luktan istifa etti ve geride diğer yöneticileri de içeren bir kargaşa bıraktı. En son değişiklik 11 Aralık'ta şirketin yönetici kadrosunu elden geçirmesiyle gerçekleşti. Uchida yerinde kalırken, Jeremie Papin 1 Ocak'tan itibaren geçerli olmak üzere finans müdürü olarak atandı. Mevcut CFO Stephen Ma ise Çin'deki operasyonları yönetmek üzere transfer edilecek. Ma'nın görev değişikliği, daha önce işletme müdürü olan Ashwani Gupta'nın ayrılmasından yaklaşık 17 ay sonra gerçekleşti. Gupta'nın ayrılmasından bu yana Nissan'ın hala bir COO’su yok.

Honda ve Nissan birleşme görüşmelerine başlıyor