İçerik üreticilerin üçte ikisi paylaştıkları bilgilerin doğruluğunu teyit etmiyor

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) 45 ülkeden en az bin takipçisi bulunan 500 sosyal medya fenomeniyle yaptığı anketin raporunu yayımladı. Verilere göre, katılımcıların yüzde 62’si sosyal medyada paylaşmadan önce bilgilerin doğruluğunu teyit etmiyor.

UNESCO raporunda; bu durumun içerik üreticileri ve takipçilerini yanlış bilgilere karşı savunmasız hale getirdiğini, fenomenlerin çevrimiçi yanlış bilginin yayılmasını azaltmak için bilgi kontrolü konusunda acil yardıma ihtiyaçları olduğunu belirtti. Bilgi teyidinin bu kadar düşük oranda olmasının kamuoyu söylemi ve medyaya olan güven üzerinde geniş kapsamlı sonuçlar doğurabileceğine dikkat çekildi.

Güvenilirlik popülarite ile ölçülüyor

Araştırmada içerik üreticilerin genellikle hükümet belgeleri ve internet siteleri gibi resmi kaynakları kullanmadığına; yüzde 41,7'sinin de bilgi kaynağının güvenilirliğini, kaynağın popülerliğiyle ölçtüğüne yer verildi.

Kaynak: Deneyim

Katılımcıların paylaşımlarında en yaygın kaynağının kişisel deneyim olduğu, bunu içerik üreticilerin kendi araştırmaları veya konu hakkında bilgi sahibi kişilerle konuşmaları takip etti. Ana akım ve ana akım olmayan haber kaynakları ise üçüncü sırada yer aldı.

Raporda bu teyit eksikliğinin içerik oluşturucuların medya bilgi okuryazarlığı becerilerinin acilen geliştirilmesi gerektiğini ortaya koyduğu da vurgulandı. Ayrıca fenomenlerin yüzde 73’ünün de dezenformasyonla mücadele etmek için daha fazla eğitim talep ettiği vurgulandı.

Kurs desteği

UNESCO, Teksas Üniversitesi'nin bir parçası olan ABD merkezli Knight Center for Journalism in the Americas ile iş birliği yaparak seçimler veya krizler hakkında doğru bilgiyi teyit etme ve içerik oluşturmayı içeren “Çevrimiçi olarak güvenilir bir ses nasıl olunur?” konulu bir kurs vereceğini duyurdu.

UNESCO şimdiden 9 bin içerik üreticisinin ücretsiz bir aylık kursa kaydolduğunu söyledi.

Yasalardan emin değiller

UNESCO tarafından ulaşılan yaratıcıların neredeyse yarısı, ülkelerindeki ifade özgürlüğü, hakaret ve telif hakkıyla ilgili yasalar hakkında "kısmen" bilgi sahibi olduklarını, ancak kendilerini bilgili olarak görmediklerini söyledi.

İçerik üreticilerin dörtte birinden fazlası ise faaliyet gösterdikleri ülkede çalışmalarını kapsayan düzenlemelerden haberdar değil. Ankete katılan içerik üreticilerin yalnızca yarısı, takipçileriyle sponsorları veya bağışçıları paylaştıklarını bildirdi. ABD ve İngiltere'de Türkiye’de olduğu gibi fenomenlerin gönderilerinin sponsorlu olup olmadığını kullanıcılara bildirmeleri gerekiyor.