Dr. Öz’ün milyonları yeni işiyle nasıl çıkar çatışması yaratıyor?

ABD Başkanı Donald Trump tarafından Medicare ve Medicaid'i denetlemek üzere aday gösterilen televizyon ünlüsü Dr. Mehmet Öz, yaşlı Amerikalılar için tartışmalı özel sigorta planlarının destekçisi oldu. YouTube kanalında hala mevcut olan bir bölümde izleyicilere “Ben olsam kaydolurdum” diyerek onları bir çağrı merkezine yönlendirdi. Dr. Öz'ün izleyicilere söylemediği şey, Medicare Advantage olarak bilinen planları tanıtarak para kazandığıydı. Çağrı merkezini işleten kâr amacı gütmeyen şirket TZ Insurance Solutions, tanıtım için ödeme yapmıştı.

Ayşe Burçak Güven yazdı: Aşırı yetenekli Bay Mehmet Öz!

The New York Times tarafından yeni ortaya çıkarılan dosyalara göre Dr. Öz, izleyicilere doğrudan plan satabileceği düşüncesiyle neredeyse her eyalette TZ Sigorta için lisanslı bir komisyoncu bile oldu. Öz, Amerika'nın en tanınmış gündüz kuşağı programcılarından biri ya da Oprah Winfrey'in deyimiyle “Amerika'nın doktoru” olarak anılıyor. Ancak yıllar içinde şöhretinden tam olarak nasıl para kazandığı hakkında çok az şey biliniyor. İş ve aile girişimlerinin toplam değerinin yaklaşık 90 milyon ila 335 milyon dolar arasında olduğu söyleniyor.

Alacağı kararlar şirketleri etkileyecek

The Times tarafından yapılan sayısız mali çıkar incelemesi, sadece yakında sorumlusu olacağı sektörlerle olan şeffaf olmayan bağları değil, aynı zamanda milletvekillerinin bağımsızlığını sorgularken sağlık şirketleriyle olan yakınlığını da ortaya çıkardı. Programında ve sosyal medyada diyet takviyelerini pazarlayarak on milyonlarca dolar kazandı ve çoğu zaman mali çıkarlarından hiç bahsetmedi. Kendisine tıbbi cihaz firmaları ve sağlıkla ilgili girişimler tarafından ödeme yapıldı ve parası baş döndürücü bir dizi işletmeye yatırıldı. Bu şirketlerin birçoğu onun hükümet görevinde alacağı kararlardan etkilenecektir ve birçoğu da halihazırda ajansın fonlarından faydalanıyor.

Hisselerini satacak

Çatışmalardan kaçınmak amacıyla Dr. Öz çarşamba günü 70'ten fazla şirket ve yatırım fonundaki hisselerini satacağını açıkladı. Bunlar arasında ülkenin en büyük özel Medicare planları sağlayıcısı olan dev holding UnitedHealth Group'taki 600 bin dolarlık hisse senedi; bir klinikler zinciri işleten özel bir şirket olan Inception Fertility Holdings'teki 5 milyon dolarlık hisse senedi ve kâr amacı gütmeyen geniş hastane zinciri HCA Healthcare'deki 100 bin dolarlık hisse senedi de yer alıyor.

Buna ek olarak, şu anda yüz yüze ve sanal hasta ihtiyaçları için bir birinci basamak sağlık hizmeti girişimi olan One Medical; bir çevrimiçi eczane; ve devasa perakende platformu aracılığıyla sağlıkla ilgili ürün ve cihazların satışını içeren geniş bir erişime sahip olan Amazon'a yatırdığı 26 milyon dolar kadarını satacağını belirtti. Dr. Öz'ün çeşitli varlıklarının tam değeri bilinmiyor çünkü açıklama formları varlık değerlerinin geniş bir aralıkta listelenmesine izin veriyor. Dr. Öz ayrıca devlete sunulan dosyalarda ücretli danışmanlık pozisyonlarından istifa edeceğini ve bir dijital stetoskop şirketindeki, bir ilaç araştırma ve teknoloji firmasındaki ve bir kardiyoloji muayenehanesindeki varlıklarını satacağını taahhüt etti.

Yine de aralarında Oz Works ve Oz Property Holdings'in de bulunduğu birkaç limited şirketi var ve bunların faaliyetlerinin niteliği bilinmiyor. Bunları kapatmak gibi bir planı yok ve bazılarında yetkili olarak kalacağı belirtiliyor. Etik sözleşmesinde, mali çıkarı olduğunu bildiği herhangi bir konuya kişisel olarak katılmayacağına dair  söz verdi. Louis'deki Washington Üniversitesi'nde devlet etiği konusunda uzmanlaşmış bir hukuk profesörü olan Kathleen Clark, Dr. Öz’ün mali dosyalarının kendisine “açıklama yapmadan açıklama görüntüsü” verdiğini söyledi. Clark, “Varlıkları satabilirsiniz ve belirli bir sözleşme anlaşmanız varsa bunu sona erdirebilirsiniz. Ancak yaptığı açıklamalardan hangi doğrudan ya da dolaylı anlaşmalara sahip olduğunu bile söyleyemiyorum” dedi. 

Mali ilişkilerinin genişliği, bazı etik uzmanlarının ve milletvekillerinin, özellikle ürün ve hizmetlerini desteklemek için milyonlarca dolar aldığı şirketler konusunda bağımsızlığı konusunda şüphelerini dile getirmelerine neden oldu. Dr. Öz'ün sözcüsü Christopher Krepich, The Times'ın Dr. Öz'un iş girişimleriyle ilgili ayrıntılı soru listesine yanıt vermeyi reddetti. Sadece Dr. Öz'ün, başkan adaylarının mali durumlarını ve çıkarlarını inceleyen Hükümet Etik Ofisi ile işbirliği yaptığını ve kurumun kurallarına uyacağını söyledi.

Muazzam bir güce sahip olacak

Senato, 64 yaşındaki Dr. Öz'ün Medicare ve Medicaid Hizmetleri Merkezlerini yönetmesini onaylarsa, tüm Amerikalıların neredeyse yarısının sağlık sigortası kapsamını ve yıllık yaklaşık 1,5 trilyon dolarlık bir bütçeyi denetleyerek muazzam bir güce sahip olacak. Medicare Advantage'ı savunduğu göz önüne alındığında, Dr. Öz, kendisinin ve birçok Cumhuriyetçinin ısrarla istediği gibi hükümet programının özelleştirilmesini genişletme yetkisine sahip olacaktır. Senato Finans Komitesi'nin Dr. Öz'ün onay duruşmasını yakında planlaması bekleniyor.