Almanya’da şimdi ne olacak?

Almanya'da olağanüstü bir seçim yaşandı. Sonuçları Avrupa'nın en büyük ancak zor durumdaki ekonomisinde nasıl yeni bir hükümetin olacağını görmek için tüm dünyada merakla bekleniyordu. Sonuçlara göre merkez sağ CDU/CSU ittifakı seçimi ilk sırada tamamlarken kinci sırada göçmenler ve ülkeye uyum sağlayamadığı düşünülen Almanya vatandaşları için yeniden göçü savunan bir parti olan aşırı sağcı Alternative für Deutschland'ın (AfD) yer alıyor.

Muhafazakârlar, kasım ayında yapılan yarışın başından itibaren, şimdi dümene geçmeye hazırlanan multimilyoner eski bir şirket avukatı ve bankacı olan Friedrich Merz yönetiminde bir başlangıç yaptı. Ancak ittifak tek başına iktidar olamıyor: Oyların yaklaşık yüzde 29'unu aldı, genel çoğunluğu elde edemedi. Peki şimdi ne olacak?

Sırada ne var?

Tahmin edildiği üzere hiçbir partinin çoğunluğu elde edememesinin ardından haftalar hatta aylar sürecek bir pazarlık dönemi bekleniyor. Güvenlik duvarı ya da Brandmauer olarak adlandırılan ve ana akım partilerin AfD ile koalisyona girmeme sözü vermesi durumu daha da karmaşık hale getiriyor. Matematiksel olarak bakıldığında, CDU/CSU ve AfD arasında bir koalisyon en bariz olanı ve birçok AfD seçmeni tarafından bu arzulanan bir koalisyon olacaktır. Ancak Merz'in bunun gerçekleşmeyeceği yönündeki ısrarı bu ihtimali oldukça düşük kılıyor.

Hangi koalisyon daha mümkün görünüyor?

Merz için en belirgin yol eğer sandalye sayısı artarsa, merkez sol Sosyal Demokratlar (SPD) ile iki yönlü bir koalisyon. Bir diğer olasılık ise CDU/CSU, SPD ve Yeşiller'den oluşan üçlü bir koalisyon. Ancak, parti renklerinin Doğu Afrika ülkesinin bayrağıyla aynı olması nedeniyle Kenya koalisyonu olarak adlandırılan bu format popüler değil ve son çare olarak görülecektir.

İş dünyası yanlısı FDP'nin parlamentoda temsil için gerekli olan yüzde 5'lik barajı aşamaması Scholz'un küçük koalisyon ortakları için bir utanç kaynağı oldu. Gecenin sürprizi ise tüm beklentilere meydan okuyarak oyların yüzde 8,5'ini kazanan aşırı sol Die Linke oldu. Bu durum hangi koalisyonların mümkün olabileceğine ilişkin hesapları değiştirdi.

Merz hükümete geldiğinde ne yapacak?

Merz, seçim kampanyasına damgasını vuran 15 maddelik göçle mücadele planını “İlk günden itibaren” uygulama sözü verdi. Sınırlardaki kontrollerin sıkılaştırılması ve reddedilen sığınmacıların daha hızlı sınır dışı edilmesine izin verilmesi de dahil olmak üzere Almanya'ya gelen insan akışını kısıtlayacak önlemler üzerinde çalışacağını taahhüt etti. Ayrıca Merz, sığınmacıların ailelerini otomatik olarak Almanya'ya getirmelerine son verecek yasayı da yürürlüğe getirecek. Üç yıl sonra Alman vatandaşlığına geçişin hızlandırılmasını ve AB vatandaşı olmayanlar için çifte vatandaşlık imkanını sona erdirecek. Buna ek olarak Merz, Almanya'da iş modelini değiştirerek ekonomik durgunluğun üstesinden geleceğini söyledi. Bu kapsamda bürokrasinin azaltılması, vergilerin düşürülmesi ve son hükümetin çökmesine yol açan anlaşmazlıklara neden olan ülkenin borç freni yasasının değiştirilmesi gibi adımlar bekleniyor.

Merz ayrıca sosyal yardım sistemini büyük ölçüde azaltmayı ve sürekli yeni bir işe girmeyi reddeden işsizlere yönelik teşvikleri azaltmayı vaat etti. Dış politikada ise Almanya'nın şu anda GSYH'nin yaklaşık yüzde 2'si olan savunma harcamalarını artırması konusunda baskı altında kalacak ve yaygın görüş bunun en az iki katına çıkarılması gerektiği yönünde. Ancak Merz'in önce bir koalisyon kurması gerekiyor.

AfD ne yapacak?

Aşırı sağcı parti, bir önceki federal seçimlere kıyasla oylarını iki katına çıkararak bazı açılardan en muzaffer parti oldu. AfD, 2029 yılında yapılması beklenen bir sonraki Almanya seçimlerini kazanmayı umduğunu defalarca dile getirdi. ABD Başkanı Trump yönetiminden aldığı destekten, özellikle de Elon Musk'ın desteğinden cesaret alan partinin liderleri Alice Weidel ve Tino Chrupalla ilk kez uluslararası spot ışıklarının altında yer alıyor. Parti liderleri hem ana akım seçmenler arasındaki cazibelerini hem de benzer düşünen milliyetçi güçlerle uluslararası bağlarını genişletmeye çalışacaklar.

Almanya'nın ekonomisi neden çöktü?