ABD Başkanı Donald Trump'ın bakıra getireceği ek vergi öne çekilebilir

ABD’nin bakır ithalatına yönelik gümrük vergileri, konuyla ilgili bilgi sahibi kaynaklara göre, karar için belirlenen süreden aylar önce, birkaç hafta içinde yürürlüğe girebilir. New York’ta işlem gören bakır fiyatları, bu gelişmenin etkisiyle rekor seviyeye yükseldi.

ABD Başkanı Donald Trump, Şubat ayında Ticaret Bakanlığı’na potansiyel bakır tarifeleri konusunda bir soruşturma başlatma ve 270 gün içinde rapor sunma talimatı vermişti. Ancak, sürecin çok daha erken tamamlanması bekleniyor. Bu bilgiyi paylaşan kişiler, görüşmelerin gizli olması nedeniyle isimlerinin açıklanmasını istemedi.

Bazı kaynaklar, bu soruşturmanın şimdiden yalnızca bir formaliteye dönüştüğünü ve Trump’ın tarifeleri uygulamayı planladığını birçok kez dile getirdiğini belirtiyor.

Süreçle ilgili bilgi sahibi üst düzey bir yetkili, incelemenin hızlı şekilde devam ettiğini ve 270 günlük süre dolmadan tamamlanabileceğini söyledi. Bu yetkili de isminin açıklanmasını istemedi.

Beyaz Saray konuya ilişkin yorum yapmazken, Şubat ayında Beyaz Saray Ticaret Danışmanı Peter Navarro, soruşturmanın hızlı bir şekilde yürütüleceğini açıklamıştı. Navarro, “Yeni ticaret bakanımız Howard Lutnick’in, ben buna ‘Trump zamanı’ diyorum, yani mümkün olan en hızlı şekilde hareket edeceğini ve soruşturma sonuçlarını başkanın masasına olası eylem için ileteceğini göreceksiniz” ifadelerini kullanmıştı.

Piyasalar sarsılabilir

Trump, tüm bakır ithalatına yüzde 25’e kadar gümrük vergisi uygulama tehdidinde bulunmuştu. Bu karar, dünyanın en yaygın kullanılan metallerinden biri olan ve borular ile elektrik kablolarında yoğun şekilde kullanılan bakırın küresel piyasalarını sarsabilir.

Bakır tarifelerinin bu kadar hızlı uygulanması, Trump’ın ilk başkanlık döneminde çelik ve alüminyum tarifeleri öncesinde yürütülen uzun soruşturmalarla kıyaslandığında çarpıcı bir fark yaratacak. Çelik ve alüminyum soruşturmaları yaklaşık 10 ayda tamamlanmıştı.

New York Comex borsasında bakır fiyatları yüzde 3,1 oranında artarak pound başına 5,3740 dolarla rekor seviyeye çıktı. Daha sonra bir miktar düşüşle 5,2925 dolara geriledi. Londra Metal Borsası’nda referans fiyat ise yüzde 1,1 düşerek ton başına 10.004 dolara indi. Böylece iki borsa arasındaki fiyat farkı ton başına 1.700 doların üzerine çıktı.

Cofco Futures Co. analisti Xu Wanqiu, “Bakır fiyatları özellikle New York’ta hızla yükseliyor çünkü piyasalar yaklaşan yüzde 25 tarifeyi fiyatlamaya başladı. Ancak risk şu ki, tarifeler yüzde 25’in altında kalırsa fiyatlar hızlıca geri çekilebilir” değerlendirmesinde bulundu.

Londra ve New York arasındaki büyük fiyat farkı, tüccarlar ve satıcılar arasında bakırı Amerika’ya göndererek kârlı bir prim elde etme yarışını başlattı. Bu gelişme, özellikle en büyük tüketici olan Çin başta olmak üzere dünyanın diğer bölgelerinde bakır sıkıntısı yaşanmasına yol açtı.

Zamanlama problemi

Xinfu Futures Co. analisti Li Yaoyao, Londra’daki bakır fiyatlarındaki düşüşün, tüccarların tarifeler yürürlüğe girmeden önce yeterli miktarda bakırı ABD’ye gönderme fırsatı bulamayacağı beklentisini yansıttığını belirtti. Li, “Asıl mesele, tarifelerin kaç hafta içinde yürürlüğe gireceği” dedi.

Başkan Trump, 5 Mart’ta Kongre’nin ortak oturumundaki konuşmasında tarifelerini savunurken kafa karışıklığına yol açtı. Trump, yabancı alüminyum, çelik, kereste ve bakıra yüzde 25 gümrük vergisi uyguladığını söyledi. Ancak bu açıklamanın bir dil sürçmesi olduğu düşünülüyor; çünkü bakırla ilgili resmi soruşturma yalnızca birkaç hafta önce başlatılmıştı.

Goldman Sachs Group Inc. ve Citigroup Inc. analistleri, müşterilerine gönderdikleri notlarda ABD’nin yıl sonuna kadar yüzde 25 oranında bakır tarifesi uygulayacağını öngördüklerini paylaştı. Dünyanın en büyük bakır ticaret şirketi Trafigura ise fiyatların mevcut yaklaşık 10.000 dolardan 12.000 dolara kadar yükselebileceği tahmininde bulundu.