Trump'ın zaferinin ardından zor günlere hazırlanan Almanya'da üçlü koalisyon çöktü
Almanya'da Trafik Işığı koalisyonu olarak bilinen SPD, FDP ve Yeşiller'in liderleri akşam saatlerinde Berlin’deki başbakanlık binasında bir araya geldi. Almanya merkezli Bild gazetesinin haberine göre; FDP Genel Başkanı Christian Lindner, hükümetin içinde bulunduğu krize bir çözüm olarak Scholz'a yeni bir federal hükümetin kurulmasını kolaylaştırmak ve ülkenin hareket kabiliyetini garanti altına almak için 2025 yılı başlarında yapılmak üzere erken seçim önerdi ancak Şansölye, bu teklifi sert bir şekilde reddetti.
"Güvenimi çok sık kırdı"
Reuters'ın haberine göre; Şansölye Scholz toplantının ilerleyen saatlerin bütçe anlaşmazlığı nedeniyle aynı zamanda Maliye Bakanı olanı Lindner'i görevden aldı. Scholz'un ofisi Türkiye saati ile 23:15'te gazetecileri basın toplantısına davet etti. Scholz, görevden aldığı Lindner için "Güvenimi çok sık kırdı. Bütçe konusundaki anlaşmayı bile tek taraflı olarak iptal etti. Hem de uzun müzakereler sonucunda üzerinde mutabık kaldıktan sonra. Daha fazla işbirliği için güven temeli yok. Bu şekilde ciddi bir hükümet çalışması yapmak mümkün değil" açıklamasında bulundu.
"Malifye Bakanı Lindner önerilerimizin hiçbirini uygulamaya istekli olmadığını gösterdi" diyen Scholz, Alman şirketlerinin acil desteğe ihtiyacı olduğunu ve Lindner ile yaşanan çıkmaza atıfta bulunarak "Bunu reddeden herkes sorumsuzca davranıyor" dedi. Şansölye Scholz, hükümeti için 15 Ocak 2025'te güvenoyu verileceğini duyurdu.
Hükümetten çekilme kararı
FDP Federal Meclis Grup Başkanı Christian Dürr ise gelişmelerin ardından yaptığı açıklamada, parti lideri olan Maliye Bakanı Christian Lindner'in bakanlık görevinden alınmasının ardından tüm FDP'li bakanların hükümetten geri çekildiğini söyledi. Dürr, FDP'li tüm bakanların istifalarını Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier'e sunacaklarını belirtti. Böylece FDP, Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller ile olan koalisyon ortaklığından ayrılma kararı almış oldu.
FDP lideri Başbakan Scholz'u suçladı
Görevden alınan Maliye Bakanı Lindner, hükümet ortakları arasında yaşanan gerilime ilişkin Federal Meclis'te açıklamada bulundu. FDP Genel Başkanı "Başbakan (Olaf Scholz) anayasadaki borç frenini askıya almamı talep etmiştir. Görev yeminimi ihlal edeceği için bunu kabul edemezdim. Bu nedenle Şansölye bu akşamki koalisyon toplantısında benimle ve FDP ile işbirliğini iptal etti" dedi. Lindner, Başbakan Olaf Scholz'u, Almanya'nın yeni bir başlangıç yapmasını sağlayacak güce sahip olmamakla eleştirdi.
Üst üste açıklamalar
Yeşiller Partisi'nden Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Robert Habeck ise hükümetin bir süredir iyi bir izlenim bırakmadığını bildiklerini söyleyerek "Sık sık tartıştık ancak bu akşamın bizim için yanlış ve doğru olmadığını, neredeyse trajik olduğunu söylemek istiyorum" dedi. Almanya'nın Ukrayna'da barış ve özgürlük için verilen mücadelede rolü olduğunu belirten Habeck, "Biz Avrupa'da barış ve özgürlük istiyoruz ve burada özel bir rolümüz var. FDP, bu fırsatları değerlendirmeye, bu yollara girmeye hazır değildi" diye konuştu.
Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da "Bugün ne Almanya için ne de Avrupa için iyi bir gün. Ancak biz sorumluluğumuzu yerine getirmeye devam edeceğiz" dedi.
Şimdi ne olacak?
Başbakan Scholz'un 15 Ocak 2025'te meclis çoğunluğunu arkasında toplaması ve güvenoyu alması durumunda hükümet devam edecek, aksi durumda ise erken seçim ihtimali gündeme gelecek. Scholz, güvenoyu alamaması durumunda Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier'den seçime gitmesini isteyecek. Cumhurbaşkanı 21 gün içinde bu kararı alacak ve 60 gün içinde erken seçim yapılması gerekecek. Böyle bir senaryoda Almanya'da en erken 9 Mart 2025'te erken seçim yapılması mümkün olacak.
Koalisyon krizinin perde arkası
Koalisyon hükümeti, 2025 bütçesi, ikinci emeklilik paketi ve Büyüme Girişimi-Almanya için Yeni Ekonomik Dinamikler adı verilen bir büyüme paketi konusunda zorluk yaşıyor. Özellikle FDP'nin mali açıdan şahin tutumu 2025 için hazırlanacak bütçe konusunda ortakları anlaşmazlığa düşürdü ve ülkede hükümet krizi havası oluşturdu.
Maliye Bakanı Christian Lindner ve Ekonomi ve İklim Koruma Bakanı Robert Habeck ekonominin canlandırılması için farklı ve birbirlerinden bağımsız olarak öneriler sundu. Partiler arasında koordineli bir şekilde yapılmayan bu öneriler koalisyonda derin bir ayrışma olduğunu gösterdi. Koalisyon ortakları, bütçe komisyonu toplanıp bütçeye son şeklini verene kadar kapatılması gereken milyarlarca euro'luk açık ile ekonomik krizden çıkış için izlenecek yol konusunda sıkıntı yaşıyor.
Almanya Trump'ın zaferinin ardından zor günlere hazırlanıyor
Alman iş dünyası, Donald Trump'ın ABD'nin 47. Başkanı seçilmesinin ardından daha yüksek ticaret engellerine hazırlanıyor. ABD seçim sonuçlarına ilişkin basın açıklamasında bulunan, Almanya Sanayi ve Ticaret Odası (DIHK) Başkanı Peter Adrian, Alman ekonomisinin Donald Trump'ın ikinci döneminde daha fazla korumacılığa ve daha yüksek ticaret engellerine hazırlıklı olması gerektiğini belirterek, "Bu durum ABD ile ticareti çok daha zor hale getirme tehdidi taşıyor" ifadesini kullandı. Adrian, ABD’nin Alman şirketleri için en önemli ihracat pazarı olduğunu ve ABD'nin bu yıl Almanya'nın en önemli ticaret ortağı olarak Çin'in yerini alması beklendiğini kaydetti.
"Trump'ın genel bir ithalat tarifesi getirmesi, zaten zor bir durumda olan Alman ekonomisi için büyük bir gerileme olacaktır" uyarısında bulunan Adrian, "Birçok şirket ABD'nin Çin'le daha sert ilişkiler kurmasından da endişe duyuyor. Almanya'nın en önemli ticaret ortakları arasındaki keskin bir ticari çatışma, uluslararası ticaret üzerinde daha fazla yük oluşturacaktır" değerlendirmesinde bulundu.