Küresel ekonominin 8,8 trilyon dolarlık dilimi Trump'ın tarifelerinden nasıl etkilenmiyor?

ABD Başkanı Donald Trump'ın karşılıklı gümrük tarifelerinde eksik olan bir şey var: Hizmetler. Trump'ın tarifeleri yalnızca ABD'ye ithal edilen mallara uygulanıyor ve geçen yıl küresel olarak yaklaşık 8.8 trilyon dolar değerindeki ekonomi sektörünü göz ardı ediyor. Bu sektör, finansal hizmetler ve hukuk hizmetlerinden turizm ve eğitime kadar pek çok sektörü kapsıyor. Trump'ın ABD ekonomisinin büyük bir bölümünü dönüm noktası niteliğindeki politikalarından birinin dışında bırakması garip görünebilir ancak bunu yapmasının birkaç nedeni olabilir.

Hizmet fazlası

Ekonomik Analiz Bürosu verilerine göre ABD'nin hizmet ticareti fazlası 2024 yılında 293 milyar dolar olurken, mal ticaretindeki 1,2 trilyon dolarlık açıkla tam bir tezat oluşturdu. Trump yönetiminin tarifelerini hesaplamak için kullandığı formül, görünüşte ABD'nin diğer ülkelerle olan mal ticareti açığına dayanıyordu. Eğer hizmetler de hesaba katılmış olsaydı, ABD'nin hizmet ihraç ettiği başlıca ekonomiler daha düşük tarifelerle karşı karşıya kalacaktı.

Ülkenin hizmetler açısından en büyük ticaret ortaklarından bazıları İngiltere, İrlanda ve Kanada. Johns Hopkins Üniversitesi'nde uygulamalı ekonomi profesörü ve ABD’nin eski başkanı Ronald Reagan'ın Ekonomik Danışmanlar Konseyi'nde eski bir kıdemli ekonomist olan Steve Hanke Business Insider'a verdiği demeçte, “Bu hizmet akışı çoğunlukla birçok ABD şirketinin bu ülkelerde büyük ofislere sahip olmasıyla belirleniyor” dedi.

Connecticut College'da ekonomi profesörü olan Purba Mukerji ABD'nin hizmet ticaretindeki fazlasının dünyanın geri kalanıyla olan ödemeler dengesinde “parlak bir nokta” olduğunu söyledi. “Hizmetler ABD için iyi bir büyüme alanı ve bir süre daha böyle kalabilir” dedi.

Martin'deki Tennessee Üniversitesi'nde siyaset bilimi yardımcı doçenti olan Adnan Rasool'a göre ABD hizmetlere gümrük vergisi uygulamıyor çünkü hizmet fazlası çok büyük. Rasool, “Kendi ayağımıza kurşun sıkmış oluruz” diye ekledi. Hizmet tarifelerinin bir diğer riski de ticaret ortaklarının misilleme yaparak ABD ekonomisinin kazançlı bir bölümüne zarar vermesi olabilirdi.

Tüketici kafa karışıklığı

Trump, tüketiciler için daha somut olduğu ve belirsiz hizmetlere uygulanan vergilerden daha kolay açıklanabilir olduğu için kapsamlı mal tarifelerini takip etmiş olabilir. Ayrıca ABD imalatını yeniden canlandırma ve fabrika işlerini ABD'ye geri getirme konusundaki söylemleriyle de bu adımı uyumlu. Rasool, “Çin'den gelen mallara gümrük vergisi uygulandığında, bunu görüyorlar ve cüzdanlarında hissediyorlar ancak örneğin derin deniz internet kabloları için lojistik destek hizmetlerine gümrük vergisi uygulamaya başladığınızda, bunu ne görecekler ne de cüzdanları üzerindeki etkisini anlayacaklar” diye konuştu.

Uluslararası finansal hizmetler sektörü büyük ölçüde ABD'ye bağımlıdır. Visa, Mastercard ve American Express gibi birçok büyük yatırım bankası ve varlık yöneticisi ABD'de yerleşik. Aynı durum ABD borsasına hakim olan ve Amerikalıların portföylerinin büyük bir bölümünü temsil eden büyük teknoloji şirketleri için de geçerlidir. Örneğin Rasool, Facebook, Amazon ve hatta Google’ın ciddi gümrük vergileriyle karşı karşıya kalmasının ABD’nin işine gelmeyeceğini ifade etti.

Bu Bermuda gibi ülkeler için iyi bir haber. BEA verilerine göre ABD 2024 yılında ada ülkesinden yaklaşık 40 milyar dolar değerinde hizmet ithal etti. Bermuda geçen yıl sadece 46 milyon dolarlık ABD malı ithal etti, yani tarifeler hizmetleri de kapsasaydı muhtemelen yüzde 10'dan çok daha yüksek bir tarife oranıyla karşı karşıya kalacaktı. Hanke, “Gerçekten de pek çok Amerikalı parasını Bermuda'ya yatırıyor. Bu durum ABD'nin Bermuda ile 30.6 milyar dolarlık bir hizmet ticareti açığı vermesine neden oldu. Neyse ki Bermuda finansal hizmetlerini kullanan Amerikalılar için bu açık Trump'ın hesaplamasına katılmadı” dedi.

Vergilendirmesi daha zor

Hizmetleri vergilendirmenin zorluğu, muhtemelen Beyaz Saray'ın gümrük tarifeleri konusunda onları es geçmesinin büyük bir nedeniydi. Bryant Üniversitesi'nde ekonomik analiz ve görselleştirme profesörü olan Ramesh Mohan BI'a şunları söyledi: Sınırları aşan ve giriş limanlarında denetlenebilen, kaydedilebilen ve vergilendirilebilen somut malların aksine, hizmetler genellikle dijital olarak veya uzaktan teslim edilir. Mohan, bir hizmetin gerçekte nerede yapıldığını tespit etmeye çalışmanın karmaşık ve belirsiz olabileceğini vurguladı.