İş hayatının dress code’ları: Ne giymeliyiz?
Instagram ve TikTok başta olmak üzere farklı sosyal medya platformlarında da kıyafet önerileri ve “Bugün ne giysem?” temalı videolar sıklıkla keşfete düşüyor. Milyonlarca beğeni alan bu videoların temalarından biri de ofis görünümleri oluyor. Genellikle ‘smart casual’ adı verilen stillerin öne çıktığı bu görünümlerde rahatlık ve şıklık önplanda oluyor.
Ofis görünümleri yalnızca iş hayatınızda kazanacağınız saygınlık için değil, iş görüşmesi sürecinizde de son derece önemli. GLOMAS'ın CEO'su Bülent Batmaca, Geleceğinizin Bugünü–İş Hayatı Kılavuzu adlı kitabında konuya ilişkin “Ne yazık ki sizinle ilgili ilk karar, öncelikle dış görünüşünüze göre veriliyor” diyor.
Mesleğinize göre giyim kuşamınıza vermeniz gereken önemin değişeceği de bir gerçek. Zira, bir yazılımcıysanız rahatlık sizin için ön planda olabilir; ancak satış pazarlama uzmanıysanız hijyenik ve düzenli bir görüntünün olumlu bir izlenim yakalamanıza destek olacağını bilirsiniz.
Bir çalışan ya da iş sahibi olarak ofise veya bir toplantıya giderken kıyafet seçimlerine dikkat etmek, kendine özenmek ve bakımlı görünmek dışarıdan yarattığı olumlu izlenimlerin yanı sıra kişisel tatmini ve özgüveni de yükseltir. Bunu deneyen birçoklarının da sağladığı faydayı görmesinin ardından -kuvvetle muhtemel- sosyal medyada gördüğümüz “ofise giderken ne giydim?” videoları milyonlarca beğeni topladı ve türevleri arttı.
Bununla birlikte iş yerlerinin de bu konuda bazı kültürel kodları bulunabilir. Kıyafet yönetmelikleri çalışanlara yol gösterirken uyulmaması halinde yaptırımlar da sıralanabilir. İş hayatında birden fazla ve farklı etkinlikler kimi zaman “dress code”lar ile size kıyafet tercihleri sıralayabilir.
Batmaca’nın kitabında bu dress code’lar ve tanımlamaları için şu ifadeler yer alıyor:
Özel davet, resepsiyon, etkinliklerde ve hatta bazı iş toplantılarında kıyafet kodu önceden belirtilir. Uyulmadığı durumlarda kapıdan içeri giremeyebilirsiniz. Kıyafet kodu uygulaması bazı restoranlar, barlar ve benzeri sosyal mekânlarda da geçerli olabilir. Ana sebep davetli veya müşterilerin belirli bir standartta ve düzende olmalarını sağlamak, davet eden makama saygı göstermek anlamına da gelir.
Aslında bakarsanız kıyafet kodları iş hayatı için de geçerlidir. Belirli bir düzeni sağlamak, işin gerekliliği olarak kurum içi-dışı saygı ve özen için gerekli olabilir.
Erkek Kıyafet Kodları:
Beyaz Papyon (White Tie)
Türkiye’de çok rastlanmayan bir kiyafet türü. Siyah frak, siyah şapka, beyaz ata yaka gömlek, beyaz yelek ve beyaz papyon, uygun klâsik ayakkabı. Çok üst düzey davetlerde, etkinliklerde giyilir.
Siyah Papyon (Black Tie)
Siyah smokin, beyaz ata yaka gömlek, siyah papyon, uygun klâsik ayakkabı. Davetlerde, etkinliklerde giyilir.
İş (Business)
Koyu renk takım elbise, beyaz gömlek, uygun kravat, uygun klâsik ayakkabı. Davetlerde, etkinliklerde, müşteri ziyaretlerinde, iş toplantılarında giyilir.
Rahat İş (Business Casual)
Koyu renk ceketli pantolonlu kombin takımlar, spor gömlekler, koyu renk kot, kanvas veya spor kumaş pantolon, uygun koyu renk spor tarz ayakkabı. Tişört giyilmez. Spor takım olarak kabul edildiğinden daha az resmi müşteri ziyaretlerinde ve iş toplantılarında, şirket içinde ve iş seyahatlerinde giyilir. Kravat takılmaz.
Rahat (Smart Casual)
Spor gömlek veya polo yaka tişört koyu veya açık renk kot, kanvas, spor kumaş pantolon, süveter, uygun günlük ayakkabı. Baskılı olmayan tişört giyilebilir. Ceket giyilmez. Spor olarak kabul edildiğinden resmi olmayan görüşmelerde, şirket içinde, iş seyahatlerinde giyilir.
Tam Rahat (Ultra casual)
Her türlü tişört, günlük pantolon ve şort, her türlü spor ayakkabı giyilebilir. Günlük hayatımızda aksi belirtilmedikçe profesyonel olmayan her ortamda giyilebilir.
Kadın Kıyafet Kodları:
Beyaz Papyon (White Tie)
Balo kıyafeti de diyebileceğimiz, dekoltesiz uzun abiye elbisedir, abartılı parlak renkler olmamalıdır ve uygun klasik yüksek topuklu ayakkabılarla giyilmelidir. Saçlar toplu olmalı ve mutlaka uzun eldiven giyilmelidir. Mücevher takılmaz. Çok üst düzey davetlerde, etkinliklerde giyilir.
Siyah Papyon (Black Tie)
Siyah, dekoltesiz veya şık, az dekolteli uzun abiye elbise, uygun klasik yüksek topuklu ayakkabı. Davetlerde, etkinliklerde giyilir. Mücevher takılabilir. Saçlar açık olabilir.
Kokteyl Kıyafeti (Cocktail Dress)
Renkli dekoltesiz veya dekolteli abiye elbise, uygun ayakkabı.
İş (Business)
Koyu renk diz altı etek veya pantolonlu takım elbise, beyaz gömlek, uygun klasik ayakkabı. Davetlerde, etkinliklerde, müşteri ziyaretlerinde, iş toplantılarında giyilir.
Rahat iş (Business Casual)
Koyu renk ceketli pantolonlu kombin takımlar, dekoltesiz diz altı elbiseler, spor gömlekler, koyu renk kot, kanvas veya spor kumaş pantolon, uygun koyu renk spor tarz ayakkabı. Tişört giyilmez. Spor takım olarak kabul edildiğinden daha az resmi müşteri ziyaretlerinde ve iş toplantılarında, şirket içinde ve iş seyahatlerinde giyilir.
Rahat (Smart Casual)
Spor gömlek veya tişört, koyu veya açık renk kot, kanvas, spor kumaş pantolon, süveter, uygun günlük ayakkabı. Baskılı olmayan tişört giyilebilir. Ceket giyilmez. Spor olarak kabul edilen en resmi olmayan görüşmelerde, şirket içinde, iş seyahatlerinde giyilir.
Tam Rahat (Casual)
Her türlü tişört, günlük pantolon, kısa veya diz üstü elbise veya etek, şort, her türlü spor ayakkabı giyilebilir. Günlük hayatımızda aksi belirtilmedikçe profesyonel olmayan her ortamda giyilebilir.
Tüm bu dress code’ların yanı sıra, bazı etkinliklerde yerel kıyafet (local dress) ve resmi üniforma (uniform) gibi kıyafet kodlarına da rastlanılabilir.
Batmaca ayrıca, iş seyahatlerindeki kıyafet tercihlerine ilişkin de bazı önerilerde bulunuyor. “Hangi şekilde yolculuk ederseniz edin, iş seyahatinizde şirketinizi temsil ettiğinizi unutmayın. Yolculuk sonrası hemen iş ile ilgili bir faaliyetiniz olmayacaksa, işinizin gerektirdiği kıyafetlerle yolculuk etmeniz gerekmez. Ancak rahatlığın yanı sıra şık bir kıyafet giymeniz de önemlidir.”
Yalnıca kıyafet değil, saç, sakal, genel bakım, makyaj da dikkat edilmesi gereken unsurlar:
“Unutmayın, çalıştığınız iş yerinin dışına çıktığınızda sadece şirketinizi değil, kendi markanızı da temsil ediyorsunuz. Tercih sizin.”