Facebook'un eski yöneticisinin Çin iddiaları tartışma yarattı

Şirketin eski bir küresel politika direktörünün yeni bir ihbar şikayetine göre Meta orada çalıştığı dönemde, Çin Komünist Partisi'nin onayını kazanmak ve Facebook'u Çin'deki milyonlarca internet kullanıcısına ulaştırmak için içeriği sansürlemek ve siyasi muhalefeti engellemek için yönetime uymaya hazırdı. Ancak bu girişimi başarısız oldu. Çin politikasıyla ilgilenen bir ekipte çalışan Sarah Wynn-Williams'ın şikayetinde, sosyal medya devinin karlı Çin pazarına girmeyi o kadar çok istediği iddia ediliyor ki iktidar partisinin ülkede görünen tüm sosyal medya içeriğini denetlemesine ve muhalif görüşleri bastırmasına izin vermeye hazır olduğu belirtiliyor.

O zamanki adı Facebook olan Meta, 2015 yılında Çin için bir sansür sistemi geliştirdi ve 78 sayfalık şikayetin Washington Post tarafından özel olarak görülen bir kopyasına göre hangi içeriğin kaldırılacağına karar verecek ve huzursuzluk yaşanan dönemlerde tüm siteyi kapatabilecek bir editör belirlemeyi planladı. Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'na yapılan şikayete göre Meta CEO'su Mark Zuckerberg, şirketin Çin'e girmelerine yardımcı olacağını umduğu üst düzey bir Çinli yetkilinin baskısı üzerine ABD'de yaşayan yüksek profilli bir Çinli muhalifin hesabını kapatmayı da kabul etti.

"ABD'li yetkililere yanıltcı bilgiler verdi"

Şikayete göre Meta yöneticileri, Çin'e girme çabaları sorulduğunda, yatırımcılara ve Amerikalı yetkililere defalarca yanıltıcı bilgiler verdi. Wynn-Williams,SEC şikayetini, şirketin planları hakkında The Post tarafından incelenen dahili Meta belgeleriyle destekledi. 2017'de işinden kovulan Wynn-Williams şirkette çalıştığı dönemi anlattığı Careless People: A Cautionary Tale of Power, Greed, and Lost Idealism adlı bir anı kitabı da yayınlayacak.

Şikayette yer alan bir nota göre Meta liderleri, Çinli kullanıcıların verilerini yerel veri merkezlerinde barındırmaları için Çinli hükümet yetkililerinin baskısıyla karşı karşıya kaldı ve Wynn-Williams bu durumun, Çin Komünist Partisi'nin vatandaşlarının kişisel bilgilerini gizlice elde etmesini kolaylaştıracağını iddia etti. 

Meta yıllardır Çin'i özgür bir küresel internetin düşmanı olarak gösteriyor. Zuckerberg, 2019 yılında Georgetown Üniversitesi'nde yaptığı bir konuşmada Çin'in “İnternet vizyonunu diğer ülkelere ihraç ettiği” uyarısında bulundu. Ertesi yıl, dönemin küresel işlerden sorumlu başkan yardımcısı Nick Clegg, Post gazetesinde yayınlanan bir yazısında hükümetlerin Çin'in izinden giderek interneti “dünyanın geri kalanından” ayırmaya çalıştığından yakındı. DeepSeek'in yapay zeka asistanının ocak ayında uygulama mağazalarının zirvesine çıkmasından bu yana şirketin Çin karşıtı yorumları yoğunlaştı. 

"Sır değil"

Meta sözcüsü Andy Stone yaptığı açıklamada şirketin Çin'de faaliyet göstermekle ilgilendiğinin bir sır olmadığını söyledi. Stone, “Bu konu on yıl öncesinden başlayarak geniş çaplı bir şekilde rapor edilmişti. Nihayetinde, Mark Zuckerberg'in 2019'da açıkladığı gibi, araştırdığımız fikirleri hayata geçirmemeyi tercih ettik" dedi.