Artan kahve fiyatları tüketicinin sabrını zorluyor

İtalyan kahve kavurma şirketi Lavazza’nın Üst Yöneticisi (CEO) Antonio Baravalle, dünya genelinde hızla yükselen kahve fiyatlarının tüketici toleransını “kırılma noktasına” getirdiğini belirterek artışın önemli bölümünü finansal piyasalardaki spekülasyona bağladı. Baravalle, “Londra’da bir espressoya üç‑dört sterlin, New York’ta bir cappuccinoya sekiz sterlin ödendiğinde sınırı görüyorsunuz. Bu, New York Borsası sürekli yükselirken ‘er geç çökecek’ demeye benziyor” dedi.

Geçen yılın başından bu yana kahve vadeli işlem fiyatları hızla artarken yüksek kaliteli arabica çekirdekleri bu yıl şubat ayında ton başına 4,39 dolarla rekor kırdı. Ancak fiyatlar nisan ayında, ABD Başkanı Donald Trump’ın getirdiği tarifelerin talebi azaltacağı endişeleriyle 3,45 doların altına geriledi. Baravalle, yükselişin kısmen piyasa spekülasyonlarından, kısmen de dalgalı hava koşullarının yarattığı arz kısıtlarından kaynaklandığını söyledi. “İklim değişikliği kategorimiz için sorun olacak ama bu 2025’in değil, orta‑uzun vadeli bir mesele” diyen Baravalle, dünyanın en büyük arabica üreticisi Brezilya’dan gelen üretim tahminlerinin olumlu olduğunu vurguladı.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) geçen ay yayımladığı raporda, kahve ihracat fiyatlarının bu yıl daha da artabileceği uyarısında bulundu. FAO’nun kıdemli ekonomisti El Mamoun Amrouk, geçen yıl Brezilya ile daha ucuz robusta çekirdeklerinin en büyük üreticisi Vietnam’da görülen kötü hava koşullarının sektör için “mükemmel fırtına” yarattığını belirtti. Amrouk, iklim değişikliği nedeniyle aşırı hava olaylarının uzun vadede sıklaşacağını ve bunun geçmişe kıyasla fiyatlarda daha sık sıçramalara yol açacağını söyledi.

Lavazza, Fransız Carte Noire ve Danimarkalı Merrild markalarını da bünyesinde barındırıyor. Şirket geçen yıl net kârını yüzde 20,6 artırarak 82 milyon euroya çıkarırken gelirini yüzde 9,1 artışla 3,35 milyar euroya yükseltti. Buna karşın grubun faiz, vergi, amortisman ve itfa öncesi kâr marjı üç yıl önceki yüzde 11‑12 bandından yüzde 9,3’e geriledi. Baravalle, marj daralmasının üç yılda 70‑100 milyon avroluk kâr kaybına yol açtığını belirterek “Harmanlarımızı değiştirmemeye ve hammadde maliyetlerini kısmen üstlenmeye karar verdik” dedi.

Şirket, ABD’ye Avrupa Birliği’nden ithal edilen ürünlere yönelik yüzde 20’lik tarifelerden de etkilenebilir. Lavazza’nın ABD’de yıllık 400 milyon euro satış hacmi bulunuyor; 2022’de kavurma ve paketleme faaliyetlerini ülkeye taşımaya başlamış olsa da, ABD’de satılan kahvenin yarısı hâlen İtalya’dan ithal ediliyor. Baravalle, ABD’de ek üretim kapasitesi kurmanın iki yıl süreceğini ifade etti.

Artan maliyetler sektörde farklı stratejilere yol açtı. Birçok üretici daha ucuz çekirdeklere yönelirken, maliyet artışının kalan kısmı tüketiciye yansıtıldı. Lavazza, bu durumun küresel kahve pazarını son iki yılda ortalama yüzde 3,5 daralttığını açıkladı. Baravalle, kahve enflasyonunun sürmesi nedeniyle 2025’te satışların daha da düşmesini beklediğini, ancak şirketin maliyetleri kısmak için işten çıkarma yapmadığını ve pazarlama ile Ar‑Ge harcamalarını azaltmadığını söyledi.

Lavazza bu ay tamamen kahveden üretilmiş, ambalajsız yeni bir kapsül tanıttı. Kapsüller ve öğütülmüş kahve paketleri gibi evde tüketim ürünleri grup gelirlerinin yüzde 55’ini oluşturuyor, ancak bu segmentin satışları şirketin kafe ve restoranlara yönelik “dış mekân” kanalındaki performansın gerisinde kalıyor.